-
1 зародышевый путь
-
2 зародышевый путь
1) Biology: germ track2) Medicine: germ track (происхождения половых клеток) -
3 зародышевый путь происхождения половых клеток
Medicine: germ trackУниверсальный русско-английский словарь > зародышевый путь происхождения половых клеток
-
4 rastro germinal
m.germ track. -
5 SPYRJA
* * *(spyr, spurða, spurðr), v.1) to track, trace steps or footprints (hundar þeir, er vóru vanir at spyrja þá upp, er undan hljópust);2) to investigate, find out (þeir fengu hann eigi upp spurðan);3) to ask;G. spurði, hvat hann vildi þá láta at gera, G. asked what he wished them to do;with gen., spyrja e-n tíðenda, to ask tidings of one;spyrja e-n ráðs, to ask advice of, consult one;H. spurði margs ór brennunni, H. asked much about the burning;with preps., spyrja e-n af e-u, at e-u, at um e-t, um e-t, to ask one about a thing;spyrja at e-m, to inquire after one;spyrja e-n at nafni, to ask one his name;spyrja eptir, to ask, inquire (spurði hón eptir, hvat íslenzkra manna væri á skipi);spurði Höskuldr dóttur sína ekki eprit, H. did not ask his daughter’s consent;4) to hear, be informed of (spyrja sönn tíðendi);Snorri spyrr nú, hvar komit málunum, now S. hears how the causes stood;spyrja til e-s, to get inelligence as to, hear of (síðan hefi ek aldri til hans spurt);5) refl., spyrjast, to be heard of or reported, to get abroad;til Þórveigar spurðist þat, at hon lá hætt, it was told of Th. that she was very ill;impers., mér spyrst á þann veg, I am told;hefir til þessa skips aldregi spurzt, nothing has since been heard of this ship;spyrjast fyrir um e-t, to inquire about (þeir spurðust þá fyrir um ferðir Ólafs konungs);recipr. to ask one another (spyrjast tíðenda).* * *pres. spyr, spyrjum, pl. spurði; subj. spyrði; imperat. spyr, spyrðú part. spurðr, spurt: a part. spurnum, as from a strong verb spurinn, Sks. 12 B. In mod. usage sounded as with u throughout, thus, infin. spurja; pres. spur; imperat. spurðu: with neg. suff. spyrjattu ( speer thou not), Fas. i. (in a verse): [spor; A. S. spurian; Scot. and North. E. speer; Germ. spüren; Swed. spörja, spörge.]B. To track, trace steps or footprints; nú er maðr stolinn fé sínu, ok sér hann manna-farveg liggja frá garði, þá skal hann … spyrja til garðs manns, Gþl. 539; með hundum, er því vóru vanir at s. þá upp er undan hljópusk, Ó. H. 247, Hom. 159.2. metaph. to track, investigate, find out (Germ. aufspüren): ok er engi likari til enn annarr, þá skolu ölhús-menn morð spyrja, N. G. L. i. 62; en erfingi spyri morð ef hann kann eptir koma, ii. 215; þá spyri erfingi morðs (morð), i. 309, but this sense is old and obsolete: s. upp, to find out; þeir fengu hann eigi upp spurðan, Sturl. ii. 125.II. to speer, ask, absol. or with gen.: spyrja lögspurning, Grág. i. 21; Gunnarr spurði, hvat hann vildi þá láta at gera, Nj. 100: þeir spurdu hvat þar væri komit. Fms. i. 9:—with gen., s. e-s, to enquire after; spyrr konungr margra tiðinda, iv. 192: hann spurði margs ór brennunni, Nj. 213, passim: to request, spyrja síðan alla lögréttu menn, Grág. i. 8.2. with prepp.; spyrja at e-u or spyrja e-n at e-u, to speer or ask after; spurði hann at Ástriði ok syni hennar, Fms. i. 70; s. at þingfesti manna, Grág. i. 19: spyrr Sigvaldi at ferðum Ólafs, Fms. x. 226, Gþl. 221; konungr spurði hann at nafni, speered at him for his name, Nj. 6:—s. eptir, spurði Höskuldr dóttur sína ekki eptir, did not ask her, ask her consent, Ni. 17; spurði Fjönir eptir bræðr sína, F. asked after his brothers. Fms. xi. 44; s. eptir e-n, to enquire after, i. 263, iv. 32, Eg. 89:—s. e-n um e-t (= eptir e-u), þeir spurðu Gunnar um fundinn, Nj. 100.3. to hear, be informed of (Germ. erfahren): þat spyrja synir Haralds, Fms. i. 18; þat spyrr Bárðr at …, Eg. 31; Snorri spyrr nú hvar komit er málunum, Nj. 244, passim: s. til e-s, to get intelligence as to; þeir spurðu til Birkibeina, Fms. ix. 224; Gregorius spurði til þeirra þar sem hrita Saurbæir, vii. 270; spurði hann til Sóta, at hann var farinn suðr, Nj. 7.III. reflex. to be reported, get abroad; skipkváman spyrsk, Nj. 5; tíðendi spyrjask, 25, 85; til Þorveigar spurðisk þat, at hón lá hætt, it was told of Th. that she was very ill, Korm. 164; hefir til þess skips aldregi spurzk, nothing has since been heard of this ship. Nj. 282: impers., mér spyrsk á þann veg, I am told, Eg. 20: spyrjask fyrir um e-t, to enquire, Ld. 226, Hkr. ii. 333: spyrjask um vandliga, id., Sks. 284.2. recipr. to ask one another; spyrjask tíðenda, Nj. 227, 228, Eg. 547.3. part., svara spurnum hlut, Sks. 12 B. -
6 FÁR
* * *n.1) a means off passage, ship; bjarga fari á floti, to save a vessel qflaat; in compds., a trading vessel (Íslands-far, Englands-far);2) passage; taka (fá, ráða) sér fari or far, to take a passage in a ship; beiðast fars, to ask for a passage; synja e-m fars, to deny one a passage; banna e-m f., to forbid one to sail (cf. farbann);3) trace, print, track (Sveinki rak lömb sín til fjöru í förin); villast hundarnir farsins, the hounds lose the track; of et sama f., on the same subject;4) life, conduct, behaviour; í fari konungsins in the king’s character;5) state, condition (gefa þeir eigi gaum um hennar far) f. veðranna, the course of the winds; at fornu fari, of yore, of old.* * *1.f. [Dan. faar], a sheep, D. N. ii. 312, Boldt 165; vide fær.2.n. [A. S. fær; Hel. fâr = dolus; Germ. fahr = treason, gefahr = danger; Engl. fear = terror; cp. also Germ. furcht:—but in the old Scandin. languages the word does not rightly mean either fear or danger; the mod. Dan. fare and Swed. fara are borrowed from Germ.]1. evil passion, bale, harm, mischief; fár ok fjandskapr, Gísl. 125; eigi standa orð þín af litlu fári, baleful words, Fas. i. 195; lesa fár um e-n, to speak foul calumnies of one, Hm. 23; af fári, from evil passion, Og. 12. Hm. 151; er þú felldir mér fár af höndum, that thou brakest my spell, Og. 10; flytjandi fárs, bringing mischief, Am. 4; ef ek vissa þat fár fyrir, if I could foresee that bale, Skv. 2. 7; halda kvið til fárs e-m, to withhold the verdict to the injury of the other party, Grág. i. 58; verða e-m at fári, to be one’s bale, Korm. 12 (in a verse); full skal signa ok við fári sjá, i. e. make a sign over the cup to prevent harm in it, Sdm. 8; þat er fár mikit (‘tis a bad omen), ef þú fæti drepr, Skv. 2. 24; þá er hann réttlauss ef hann þiggr fár á sér, if he receives bodily harm, N. G. L. i. 255.2. plague, esp. of animals; hunda-fár, sickness among dogs; kúa-fár, nauta-fár, cattle plague, cp. heljar-fár, morð-fár, murderous pestilence; urðar-fár, a weird plague, Sturl. ii. 213 (in a verse); feikna-fár, deadly pain, Pass. 2. 11; vera í fári, to be in an extremity; í dauðans fári, in the death-agony, etc.β. of men, a dangerous illness; lá hann í þessu fári nær viku, Bs. i. 761; cp. fár-veikr, dangerously ill; fár er nokkurs-konar nauð, Edda 110, cp. far B.γ. wrath; fár er reiði, Edda 110; vera í íllu fári (vide far B), to be bent on doing mischief.3. as a law term, fraud, such as selling sand or dirt instead of flour or butter, defined N. G. L. i. 24; kaupa fals, flærð eða fár, 324.COMPDS: fárhugr, fárleikr, fárliga, fárligr, fárramr, fárreiðr, fárskapr, fársótt, fársumar, fárveikr, fárverkr, fárviðri, fáryrði, fárskona, fársmaðr, fárssótt.3.fem. fá, neut. fátt; dat. fám; acc. fá ( paucos and paucam); fán (paucum); fár ( paucae and paucas), but in mod. usage dissyllabic, fáum, fáa, fáan, fáar: gen. pl. fára, mod. fárra:—compar. færi, mod. færri with a double r; superl. fæstr, in books of last century sometimes spelt færstr,—a form warranted neither by etymology nor pronunciation: færst, however, occurs in the old MSS. Arna-Magn. 132. Ld. 210: [Lat. paucus; Ulf. faus; A. S. feá Engl. few; Hel. fáh; O. H. G. foh; lost in mod. Germ.; Dan. and Swed. få or faa]I. few; Margr við Mývatn, en Fár í Fiskilækjar-hverfi (a pun), Rd. 311, Glúm. 361; með fá liði, with few men, Eg. 51; færa sauðfé, fewer sheep, Grág. (Kb.) 159; færi sauði, i. 423; í fám orðum, in few words, Stj. 29; við fá menn, Fms. i. 35; við fára manna vitni, Ld. 260; færi öfundarmenn, 204; fleiri … færi, Grág. i. 38; fáir einir, only a few; fá eina menn, Sturl. iii. 3; hjón fá ein, Eg. 573, vide einn.2. used as noun, few, in the sense of few or none, none at all; fáir hafa af því sigrask, Nj. 103; þeir kváðu fá fúnað hafa fyrir honum, 263.β. esp. in old sayings; e. g. fár er fagr ef grætr, Fb. i. 566; fár veit hverju fagna skal, Kvöldv. i. 47; fár bregðr hinu betra ef hann veit hit verra, Nj. 227: fár er hvatr er hrörask tekr ef í bernsku er blauðr, Fm. 6; fár er full-rýninn, Am. 11; fár hyggr þegjanda þörf, Sl. 28; fás er fróðum vant, Hm. 107; fátt er of vandlega hugat. Kvöldv. ii. 198; fátt veit sá er sefr, Mork. 36; fátt er svo fyrir öllu íllt að ekki boði nokkuð gott; fátt segir af einum, Volks. 62; fátt er ramara en forneskjan, Grett. 144; fátt er sköpum ríkra, Fs. 23; fár gengr of sköp norna, Km. 24; fátt er betr látið en efni eru til, Band. 2; fár er vamma vanr, Mirm. 68; fátt veit fyrr en reynt er, Fms. vi. 155; fátt gat ek þegjandi þar, Hm. 104. Many of these sayings are household words, and this use of the word is typical of the dry northern humour.II. metaph. dismal, cold, reserved; Sigurðr konungr hafði verit nokkut fár (dismal, in low spirits) öndverðan vetr, en nú var hann glaðr ok spurall, Fms. iv. 82; varð hann fyrst fár ok úkátr, 192; vóru menn allir fáir við þá, v. 307; Vigdis varð fá um, Vigdis became silent about it, i. e. disliked it much, Sturl. iii. 180; var þá Gunnarr við hana lengi fár, for a long time G. was cold to her, Nj. 59.2. neut. fátt, coldness, coolness; fátt var með þeim Rúti um samfarar, there was coolness between R. and his wife, Nj. 11; var fátt um með þeim bræðrum, 2, Eg. 199; var et fæsta með þeim, Ld. 234; verið hefir fátt með okkr, Gísl. 100: fátt kom á með þeim Gretti, Grett. 99.III. neut., konungr svarar fá (dat.), Ó. H. 94; Guðrún talaði hér fæst um, Ld. 210; var eigi boðit færa en hundraði, not fewer than a hundred, Nj. 17; fátt af þeirra mönnum, only a few of their men, Fms. v. 290; fátt eina, only a few, Ld. 328: with gen., fátt manna, few men, Nj. 130; fátt góðs, but little good, Hom. 38; fátt einna hverra hluta, few of things, i. e. few things, Fms. iv. 175: þeir ugðu fátt at sér, they heeded them but little, Fms. vii. 201; hlutask til fás, Hrafn. 17.β. as adv., in the phrases, sofa fátt, to sleep but little, be wakeful; leika fátt, to play but little, i. e. be in a dismal humour; tala fátt, to speak but little; syrgja fátt, to sorrow but little, i. e. to be gay, cp. Lex. Poët.γ. with numerals, less than, short of, minus, save; vetri fátt í fjóra tigu, i. e. forty years save one, i. e. thirty-nine, Fms. x. 2, v. l.; tveimr ertogum fátt í átta merkr, eight marks less two ortogs, B. K. 84; lítið fátt í fimm tigi vetra, little short of fifty years, Fms. iii. 60; hálfum eyri fátt á átta merkr, eight marks less half an ounce; þremr mörkum fátt á laup, a bushel less three marks, B. K. 84, 11: at fæstu, the fewest, least, the minimum; tveir et fæsta, two at least, Grág. i. 9; sex menn et fæsta, 378; cp. the neut. afl-fátt, svefn-fátt, dag-fátt, q. v. -
7 машина
engine, frame текст., machine* * *маши́на ж.1. machine2. ( двигатель) engine3. ( автомобиль) car; truck; vehicleагломерацио́нная маши́на — sintering machineагломерацио́нная маши́на для пе́рвой ста́дии о́бжига — first-pass sintering machineагломерацио́нная маши́на непреры́вного де́йствия — continuous sinter machineагрега́тная маши́на — integrated machineадресова́льная маши́на полигр. — addressing machineалфави́тная маши́на полигр. — alphabet cutting and printing machineаппретиро́вочная маши́на кож. — finishing [seasoning, sizing] machineаппретиро́вочная, щё́точная маши́на кож. — brushing machineаппрету́рная маши́на текст. — finishing machineармату́рно-намо́точная маши́на — wire-winding machineба́герно-элева́торная маши́на — dredging-and-hoisting machineбалансиро́вочная маши́на — balancing machineбалластиро́вочная маши́на — ballasting machine, ballast routerбанда́жно-ги́бочная маши́на — tyre-bending machineбандеро́льная маши́на — banderoling machineбанкоукла́дочная маши́на — can packing machineбё́рдочная маши́на текст. — reed-making machineбетони́рующая маши́на — concreting machineбетоноотде́лочная маши́на — concrete-finishing machineбетонораспредели́тельная маши́на — concrete-distributing [concrete-spreading] machineбетоноукла́дочная маши́на — concrete-placing machineбетоноукла́дочная маши́на с уплотня́ющим вибробру́сом — concrete vibratory machine, vibratory concrete placerбигова́льная маши́на полигр. — bending machineбилетопеча́тающая маши́на — ticket printing machineбинторе́зальная маши́на текст. — cloth-slitting machineбланширо́вочная маши́на — blanching machine, blancherбланширо́вочно-очисти́тельная маши́на — peeling scalder, scalder-peelerбобине́товая маши́на текст. — curtain-lace machineбобине́товая, двухря́дная маши́на текст. — double-tier net machineбобиноре́зальная маши́на и перемо́точная маши́на полигр. — slitting-and-rewinding machineборторе́зательная маши́на рез. — bead cutter, debeading machineботвоубо́рочная маши́на — haulm gatherer, top-gathering machineботвоудаля́ющая маши́на — haulm removing machineбочкоразли́вочная маши́на — cask racking machine, cask rackerбракера́жная маши́на ( для бутылок) — quality-control machineбрако́вочно-нака́тная маши́на текст. — cloth rolling-and-inspection machineбрикетиро́вочная маши́на с.-х. — tableting machine; ( для сена) wafering machine, hay cuberбронзирова́льная маши́на полигр. — bronzing machineброшюро́вочная маши́на — bookbinding machineбуквонабо́рная маши́на — typesetterбуквофотографи́рующая маши́на — photocomposing machine, photosetterбумагоде́лательная маши́на — paper-making machineбумагообмо́точная маши́на — paper-lapping machineбумагоре́зальная маши́на — paper-curting machine, (paper) cutterбунтовяза́льная маши́на прок. — wiring machineбури́льная маши́на1. rock drill, drilling machine, stoper, drifter2. ( для установки столбов электролиний) pole-hole diggerбури́льная, враща́тельная маши́на — rotative drill, rotative drilling machineбури́льная, коло́нковая маши́на — air-leg rock drill, air drifterбури́льная, молотко́вая маши́на — hammer drill, hammer drilling machineбури́льная, пневмати́ческая маши́на — compressed-air drill, compressed-air drilling machineбури́льная, ручна́я маши́на — hand-held [jack hammer] drill, hand-held drilling machineбури́льная, телескопи́ческая маши́на — air-feed [telescopic] drill, air-feed stoper, telescope drilling machineбури́льная, уда́рно-враща́тельная маши́на — rotative-percussive drill, rotative-percussive drilling machineбури́льная, уда́рно-поворо́тная маши́на — percussive drill, percussive drilling machineбури́льная, электри́ческая маши́на — electric drill, electric drilling machineбуросбо́ечная маши́на — hole drilling machineбутылкомо́ечная маши́на — bottle washing machineбухга́лтерская маши́на — accounting machineва́куум-зака́точная маши́на — vacuum seaming machineва́куум-меси́льная маши́на — vacuum kneading machineва́куум-разли́вочная маши́на — vacuum filling machine, vacuum fillerва́куум-укупо́рочная маши́на — vacuum capping [vacuum closing] machineва́куум-упако́вочная маши́на — vacuum packing machine, vacuum packerва́куум-формо́вочная маши́на — vacuum-forming machineва́личная маши́на кож. — striking-out machineва́личная, разводна́я маши́на кож. — scouring rollerва́лочная маши́на лес. — felling machineваля́льная маши́на — planking machineваля́льная, цилиндри́ческая маши́на — rotary milling machineваля́льно-во́йлочная маши́на — bumping machineва́фельная маши́на — wafer machineве́ечная маши́на — winnowing machine, winnowerвероя́тностная маши́на киб. — probabilistic machineвертика́льно-ко́вочная маши́на — vertical forging machineвзбива́льная маши́на пищ. — beater, beating [wrip(ping), whisk(ing) ] machineвибрацио́нная маши́на — vibration machineвибрацио́нная, безуда́рная маши́на — shock-free vibration machineвибрацио́нная, резона́нсная маши́на — resonant vibration machineвиброукла́дочная маши́на пищ. — vibropackerвоздуходу́вная маши́на — air blowerволокноотдели́тельная маши́на — fibre-extracting machineволососго́нная маши́на — unhairing machineволочи́льная маши́на — drawing machineворсова́льная маши́на — carding [raising, nepping] machineворсова́льная маши́на двойно́го де́йствия — double-acting raising machineворсова́льная, ши́шечная маши́на — gig(ging) [raising (teasel)] machineворсова́льная, щё́точная маши́на — brushing machineворсоре́зная ди́сковая маши́на — circular knife fustian machineвру́бовая маши́на — coal cutterвру́бовая, ба́шенная маши́на — turret coal cutterвру́бовая, ди́сковая маши́на — disk coal cutterвру́бовая маши́на для ве́рхней подру́бки — overcut coal cutterвру́бовая маши́на для дугово́го вру́ба — arcwaller, arcwall cutterвру́бовая маши́на для ни́жней зару́бки — undercut coal cutterвру́бовая, короткозабо́йная цепна́я маши́на — chain breast coal cutterвру́бовая, многоба́ровая маши́на — multijib coal cutterвру́бовая маши́на на гу́сеничном ходу́ — crawler-mounted coal cutterвру́бовая маши́на на ре́льсовом ходу́ — track-mounted coal cutterвру́бовая, уда́рная маши́на — percussive coal cutterвру́бовая, универса́льная маши́на1. long wall — short wall coal cutter2. universal coal cutterвру́бовая маши́на, устано́вленная на конве́йере — conveyer-mounted coal cutterвру́бовая, электри́ческая маши́на — electric coal cutterвру́бо(во)-нава́лочная маши́на — cutting-loading machineвру́бо(во)-отбо́йная маши́на — cutting-winning machineвста́вочная маши́на полигр. — inserterвста́вочно-шве́йная маши́на полигр. — inserter-stitcherвстря́хивающая маши́на литейн. — jarring machineвыбивна́я маши́на — shake-out machineвы́бойная маши́на пищ. — (flour) packing machine, (flour) packerвы́мольная маши́на — bran finisherвысадкопоса́дочная маши́на — planterвы́садочная маши́на метал. — upsetting [beading] machineвысека́льная маши́на полигр. — die-cutting machineвычисли́тельная маши́на [ВМ] — computing machine, computerвычисли́тельная маши́на рабо́тает в и́стинном масшта́бе вре́мени — a computer operates in real timeнастра́ивать вычисли́тельную маши́ну на реше́ние зада́чи — set up a computer for a (given) problemосуществля́ть обще́ние (челове́ка) с вычисли́тельной маши́ной — interact with a computer, carry out a dialogue with a computerприменя́ть вычисли́тельную маши́ну для автоматиза́ции прое́ктных рабо́т — use a computer as a design tool [as an aid to design]рабо́тать на вычисли́тельной маши́не — run a computerвычисли́тельная, автокорреляцио́нная маши́на — autocorrelation computerвычисли́тельная, ана́логовая маши́на [АВМ] — analog computerана́логовая вычисли́тельная маши́на не произво́дит дискре́тного счё́та — an analog computer does not operate on digital numbersвычисли́тельная, ана́логовая пневмати́ческая маши́на — pneumatic analog computerвычисли́тельная, ана́лого-цифрова́я маши́на — analog-digital [hybrid] computerвычисли́тельная, асинхро́нная маши́на — asynchronous computerвычисли́тельная, беза́дресная маши́на — no-address [zero-address] computerвычисли́тельная, биони́ческая маши́на — bionic computerвычисли́тельная, быстроде́йствующая маши́на — high-speed computerвычисли́тельная маши́на второ́го поколе́ния — second-generation computerвычисли́тельная, гибри́дная маши́на — hybrid [analog-digital] computerвычисли́тельная, двои́чная маши́на — binary [radix two] computerвычисли́тельная, двуха́дресная маши́на — two-address computerвычисли́тельная, десяти́чная маши́на — decimal computerвычисли́тельная маши́на для автомати́ческого [маши́нного] перево́да — translation machineвычисли́тельная маши́на для аэрокосми́ческих иссле́дований — aerospace computerвычисли́тельная маши́на для комме́рческих расчё́тов — business computerвычисли́тельная маши́на для нау́чных расчё́тов — scientific computerвычисли́тельная маши́на для обрабо́тки да́нных — data-processing computerвычисли́тельная маши́на для обрабо́тки результа́тов пе́реписи — census computerвычисли́тельная маши́на для регистра́ции предвари́тельных зака́зов на биле́ты — reservation computerвычисли́тельная маши́на для реше́ния экономи́ческих или комме́рческих зада́ч — business computerвычисли́тельная маши́на для управле́ния произво́дственными проце́ссами — process control computerвычисли́тельная, игрова́я маши́на — game(-playing) machineвычисли́тельная, информацио́нно-логи́ческая маши́на — information-logical machineвычисли́тельная, информацио́нно-статисти́ческая маши́на — fife computerвычисли́тельная, кла́вишная маши́на — keyboard computerвычисли́тельная, координа́тная маши́на — point-to-point computerвычисли́тельная маши́на косми́ческого корабля́ — spaceborne computerвычисли́тельная, ла́мповая маши́на — electron(ic) tube computerвычисли́тельная маши́на ма́лого быстроде́йствия — low-speed computerвычисли́тельная, многоа́дресная маши́на — multiaddress computerвычисли́тельная, навигацио́нная маши́на — navigation computerвычисли́тельная маши́на на микроминиатю́рных бло́ках — microcircuit computerвычисли́тельная маши́на на мо́дулях — modular(ized) computerвычисли́тельная маши́на на перфока́ртах — punch(ed)-card computerвычисли́тельная, насто́льная маши́на — desk(-top) computerвычисли́тельная маши́на на стру́йных элеме́нтах — fluid [fluidics] computerвычисли́тельная маши́на на твё́рдых элеме́нтах — solid-state computerвычисли́тельная маши́на на транзи́сторах — transistor(ized) computerвычисли́тельная, обуча́ющая маши́на — teaching machineвычисли́тельная, одноа́дресная маши́на — single-address computerвычисли́тельная, опти́ческая маши́на — optical computerвычисли́тельная маши́на паралле́льного де́йствия — parallel computerвычисли́тельная, перифери́ческая маши́на — peripheral computerвычисли́тельная, перфорацио́нная маши́на — ( на картах) punched-card computer; ( на лентах) punched-tape computerвычисли́тельная, полупроводнико́вая маши́на — solid-state [transistor] computerвычисли́тельная маши́на последова́тельного де́йствия — serial computerвычисли́тельная маши́на потенциа́льного ти́па — direct-current computerвычисли́тельная маши́на, рабо́тающая в и́стинном масшта́бе вре́мени — real-time computerвычисли́тельная, реле́йная маши́на — relay computerвычисли́тельная маши́на с автомати́ческой после́довательностью опера́ций — automatic sequence computerвычисли́тельная, самоорганизу́ющаяся маши́на — self-organizing computerвычисли́тельная, самопрограмми́рующая маши́на — self-programming computerвычисли́тельная, сверхма́лая маши́на — minicomputerвычисли́тельная маши́на с вне́шним программи́рованием — externally program computerвычисли́тельная маши́на с жё́сткой програ́ммой — fixed-program computerвычисли́тельная маши́на с запомина́емой програ́ммой — stored-program computerвычисли́тельная, синхро́нная маши́на — synchronous computerвычисли́тельная маши́на с набо́рной програ́ммой — wired program computerвычисли́тельная маши́на с набо́рными ди́сками — dialing set computerвычисли́тельная маши́на с переме́нной длино́й сло́ва — variable word length computerвычисли́тельная маши́на с периодиза́цией реше́ния — repetitive computerвычисли́тельная, специализи́рованная маши́на — special purpose computerвычисли́тельная маши́на с пла́вающей запято́й — floating-point computerвычисли́тельная маши́на с програ́ммным управле́нием — program-controlled computerвычисли́тельная маши́на с програ́ммным управле́нием от перфока́рт — card-programmed computerвычисли́тельная маши́на с совмеще́нием опера́ций — simultaneous computerвычисли́тельная, статисти́ческая маши́на — statistical machineвычисли́тельная маши́на с фикси́рованной запято́й — fixed-point computerвычисли́тельная, универса́льная маши́на — general-purpose [universal, all-purpose] computerвычисли́тельная, управля́ющая маши́на — control computerвычисли́тельная, центра́льная маши́на — central computerвычисли́тельная, цифрова́я маши́на [ЦВМ] — digital computerвычисли́тельная, цифрова́я интегри́рующая маши́на — incremental computerвычисли́тельная, электромехани́ческая маши́на — electromechanical machineвычисли́тельная, электро́нная маши́на — electronic computerвышива́льная маши́на — embroidery machineвяза́льная маши́на1. текст. knitting machine2. с.-х. tying [bale tie] machineвяза́льная маши́на ворсово́го переплете́ния — burl-knitting machineвяза́льная, ла́стичная пло́ская маши́на — flat rib knitting machineвяза́льная маши́на ни́зкого кла́сса — coarse-gauge machineвяза́льная, ова́льная маши́на — oval knitting machineвяза́льная, шту́чная маши́на — body-length machineгазоопа́ливающая маши́на текст. — gassing [gas-singeing] machineгазоре́зательная маши́на — gas-cutting [flame-cutting] machineгазоре́зательная, ацетиле́но-кислоро́дная маши́на — oxyacetylene-cutting machineгазоре́зательная, двухконсо́льная маши́на — double-cantilever cutting machineгазоре́зательная, копирова́льная маши́на — flame-profiling machineгазоре́зательная, многопла́менная маши́на — multiple-blowpipe [multiple-burner] machineгазоре́зательная, поля́рно-координа́тная маши́на — radial articulated-arm cutting machineгазоре́зательная, порта́льная маши́на — gantry cutting machineгазоре́зательная, порта́льная маши́на для ре́зки двух листо́в — double portal cutting machineгазоре́зательная, прямоуго́льно-координа́тная маши́на — cross carriage cutting machineгазоре́зательная, тру́бная маши́на — pipe cutting machineгазосва́рочная маши́на — gas welding machine, gas welderгалто́вочная маши́на — tumbling machineгарди́нно-тю́левая маши́на — bobbinnet machineгвоздезабивна́я маши́на — nailing machine, nailerгвозди́льная маши́на — wire-nail machineги́бочная маши́на — bending [forming] machine, benderги́бочная, валко́вая маши́на — roller-bending machineги́бочная, полосова́я маши́на — bar-bending machineгидравли́ческая маши́на — hydraulic machineгилпавли́ческая, диагона́льная маши́на — mixed-flow machineгидравли́ческая, клепа́льная маши́на — hydraulic rivet(t)ing machineгидравли́ческая, лопа́точная маши́на — impeller machineгидравли́ческая, объё́мная маши́на — positive-displacement machineгидравли́ческая, одноколё́сная маши́на — single-impeller machineгидравли́ческая, осева́я маши́на — axial-flow machineгидроочистна́я маши́на — hydroblasting machineглади́льная маши́на — ironing machine, ironerглазиро́вочная маши́на — glazing [coating, covering, icing] machine, enroberглянцева́льная маши́на кфт. — glazing machineго́рная маши́на — mining machineгорячевы́садочная маши́на — hot upsetting machineмаши́на горя́чей полиро́вки кож. — burnishing machineгофриро́вочная маши́на1. текст. crimping [pleating] machine2. метал. corrugatorгравирова́льная маши́на полигр. — engraving machine, engraverгребнечеса́льная маши́на — comb(er), combing machine, nip comb(er)гребнечеса́льная, двупо́льная маши́на — double-action comberгребнечеса́льная, двусторо́нняя маши́на — two-sided rectilinear comberгребнечеса́льная маши́на непреры́вного де́йствия — square motion comberгребнечеса́льная, одина́рная маши́на — single-nip comberгребнечеса́льная, односторо́нняя маши́на — one-sided rectilinear comberгребнечеса́льная, прямолине́йная маши́на — continental comberгребнечеса́льная маши́на с кру́глыми гре́бнями — circular [round] comberгрузова́я маши́на см. грузовой автомобильгрузоподъё́мные маши́ны ( собирательный термин) — hoisting apparatus, hoisting machineryгрунтова́льная маши́на текст. — coating machineгрунтосмеси́тельная маши́на — soil-mixing machine, soil [ground] mixerгузоубо́рочная маши́на с.-х. — cotton stalk cutterдвои́льная маши́на кож. — splitting machine, (band-knife) splitterдеаэрацио́нная маши́на — deairing machineдекортикацио́нная маши́на — decorticator, stripping machineделинтеро́вочная маши́на с.-х. — delinting machineдели́тельная маши́на1. опт. ruling machine2. метал. dividing machineдетермини́рованная маши́на киб. — determinate machineдиагона́льно-закро́йная маши́на — bias-cutting machineмаши́на для бесшве́йного скрепле́ния бло́ков полигр. — perfect binderмаши́на для брикети́рования кормо́в — foragizer, forage cuber, forage wafererмаши́на для буре́ния кро́вли — roof drilling machineмаши́на для внесе́ния аммиака́тов — ammonia solution applicatorмаши́на для внесе́ния гербици́дов — herbicide applicatorмаши́на для внесе́ния минера́льных удобре́ний и ядохимика́тов — chemical applicatorмаши́на для внесе́ния удобре́ний — fertilizer placerмаши́на для возведе́ния кре́пи — support-setting machineмаши́на для волокна́-сырца́, отбе́ливающая — raw stock bleaching machineмаши́на для вскры́тия лё́тки — tapping drillмаши́на для встря́хивания консе́рвных ба́нок — can shakerмаши́на для выкола́чивания мешко́в — sack beating [sack cleaning] machine, sack cleanerмаши́на для выра́внивания дета́лей о́буви — levellerмаши́на для вы́резки образцо́в текст. — cloth-pinking machineмаши́на для выстила́ния та́ры — lining machineмаши́на для гидропескостру́йной очи́стки — sand-water cleanerмаши́на для горя́чей штампо́вки — rot die-forging machineмаши́на для драже́, глянцо́вочная — dragee polishing machineмаши́на для жакка́рдовых карт, копирова́льная — card-repeating machineмаши́на для зака́тки борто́в метал. — closing machineмаши́на для зачи́стки метал. — deseamerмаши́на для земляны́х рабо́т — earth-moving machineмаши́на для караме́льной ма́ссы, промина́льная — sugar mass kneading machine, sugar mass kneaderмаши́на для кислоро́дной ре́зки — oxygencutting machineмаши́на для литья́ под давле́нием, литьева́я пласт. — injection moulding machineмаши́на для мерсериза́ции пря́жи в мотка́х — hank-mercerizing machineмаши́на для мо́крой декатиро́вки, декатиро́вочная — wet decatizing machineмаши́на для мы́ла, пили́рная — soap milling machineмаши́на для намо́тки кишо́к — casing skeming machineмаши́на для наре́зки маре́н — embossing [pebbling, printing] machineмаши́на для наре́зки ниш горн. — stable hole machineмаши́на для объё́мной штампо́вки — die-forging machineмаши́на для овоще́й, пучковяза́льная — vegetable tier, vegetable buncherмаши́на для очи́стки отли́вок — casting cleaning machineмаши́на для паке́тов, ва́куум-заде́лочная — vacuum bag closing [vacuum bag sealing] machineмаши́на для перемо́тки с мотко́в на ко́нусные боби́ны, бобина́жная — cone winding [coning] machineмаши́на для пода́чи карто́нной та́ры — carton feeding machineмаши́на для подмета́ния у́лиц — streetsweeperмаши́на для подпо́чвенного внесе́ния удобре́ний — subsurface applicatorмаши́на для подре́зки живо́й и́згороди — ledgecutterмаши́на для подры́вки кро́вли горн. — roof ripping machineмаши́на для подры́вки по́чвы горн. — floor ripping machineмаши́на для поли́вочного кра́шения кож. — curtain coating machineмаши́на для прове́рки гермети́чности консе́рвных ба́нок — can testing machine, can testerмаши́на для разли́вки мета́лла, карусе́льная — casting wheelмаши́на для разли́вки мета́лла, ле́нточная — straight-line casting machineмаши́на для раска́тки труб — expanding [reeling] machineмаши́на для расшлихто́вки текст. — desizing machineмаши́на для ре́зки армату́рных сте́ржней — bar cutter, bar cropperмаши́на для ре́зки корнепло́дов — root vegetable cutterмаши́на для ре́зки труб — tube-cutting machineмаши́на для ре́зки черенко́в — graft cutterмаши́на для ро́злива в буты́лки — bottle fillerмаши́на для ро́злива молока́ во фля́ги — churn filling machineмаши́на для ро́спуска руло́нов полигр. — roll slitting machineмаши́на для ры́бы, головоотсека́ющая — fish beheading machineмаши́на для сбо́рки карто́нной та́ры — carton erecting machineмаши́на для сня́тия заусе́нцев — (de)burring machineмаши́на для спека́ния руд — ore sintering machineмаши́на для стекле́ния кож. — graterмаши́на для стри́жки кру́пного рога́того скота́ — cattle clipperмаши́на для сухо́го протра́вливания семя́н — seed-dusting machineмаши́на для сухо́й очи́стки яи́ц — egg bufferмаши́на для сшива́ния кишо́к — casing sewing machineмаши́на для твё́рдой па́йки — brazing machineмаши́на для тендериза́ции мя́са — meat renderizing machine, meat tenderizerмаши́на для термофикса́ции тка́ни — fabric-baking machineмаши́на для тка́ни, контро́льно-упако́вочная — cloth-inspection [cloth-looking, examining] machineмаши́на для удале́ния метё́лок кукуру́зы — detasseling machineмаши́на для удале́ния сердцеви́ны плодо́в — coring machine, corerмаши́на для удале́ния щети́ны со свины́х туш — hog dehairing machineмаши́на для упако́вки в бо́чки — barrel packing machineмаши́на для упако́вки в карто́нную та́ру — carton packing machine, carton packerмаши́на для упако́вки в я́щики — casing [case packing] machine, case packerмаши́на для устано́вки столбо́в — pole setterмаши́на для устано́вки шта́нговой кре́пи — roof bolting machineмаши́на для чи́стки ламе́лей текст. — drop-wire cleaning machineмаши́на для чи́стки лица́ кож. — scudding [slating] machineмаши́на для шитья́ внаки́дку полигр. — saddle stitch machineмаши́на для шитья́ вта́чку полигр. — side stitch machineмаши́на для штампо́вки ма́триц полигр. — die-making machineмаши́на для штенгелё́вки колб — bulb tubulating machineмаши́на для электролити́ческого луже́ния — electrolytic tinning machineмаши́на для электроэрозио́нной обрабо́тки — electrical discharge machineмаши́на для эмульсио́нного травле́ния полигр. — powderless etcherдобы́чная маши́на горн. — winning [getting] machineдово́дочная маши́на — lapping machineдождева́льная маши́на — sprinkling machine, sprinklerдождева́льная, дальнестру́йная маши́на — long-range sprinkling machineдождева́льная, консо́льная маши́на — boom(-type) sprinkling machineдождева́льная, короткостру́йная маши́на — short-range sprinkling machineдождева́льная, самохо́дная маши́на — self-propelled rainerдождева́льная, среднестру́йная маши́на — medium-range sprinkling machineдои́льная маши́на — milking machine, milkerдои́льная маши́на с вё́драми — bucker milking machineдоро́жно-строи́тельная маши́на — road-building machineдревотё́рочная маши́на полигр. — pulpwood log grinderдрена́жная маши́на — drainage machineдрена́жно-крото́вая маши́на — mole ditcherдреноукла́дочная маши́на — drain-installing machine, drainlayerдробестру́йная маши́на — shot blasting machineдробестру́йная маши́на для очи́стки прока́та от ока́лины — blast descalerдроби́льная маши́на лес. — hogging machineдрожжеформо́вочная маши́на — yeast extruding machineдублиро́вочная маши́на — doubling machine, plying-up equipmentжакка́рдовая маши́на — jacquard loom, jacquard machineжакка́рдовая, двухподъё́мная маши́на с полуоткры́тым зе́вом — open shed jacquard loomжакка́рдовая, двухпри́зменная маши́на — two-cylinder jacquard loomжакка́рдовая, одноподъё́мная маши́на — single-lift jacquard loomжакка́рдовая, одноподъё́мная однореми́зная маши́на — single-lift single-cylinder jacquard loomжакка́рдовая маши́на с па́дающими крючка́ми — dropper jacquard loomжгутоотжи́мная маши́на текст. — rope squeezerжгутопромы́вная маши́на текст. — dolly [rope-washing] machineжестепеча́тная маши́на полигр. — tin printing pressзава́лочная маши́на — charging machine, chargerзава́лочная маши́на для концентра́та — concentrate charging machineзава́лочная маши́на для ло́ма — scrap chargerзава́лочная маши́на для сли́тков — ingot chargerзава́лочная маши́на кра́нового ти́па — overhead(-type) charging machineзава́лочная, лотко́вая маши́на — Calderon scrap chargerзава́лочная, напо́льная маши́на — low-ground (type) charging machineзава́лочная, передвижна́я маши́на — mobile box chargerзава́лочная, поворо́тная маши́на — rotary chargerзава́лочная, подвесна́я маши́на — overhead(-type) charging machineзава́рочная маши́на свз. — sealing-in machineзавё́рточная маши́на — wrapping machine, wrapperзаги́бочная маши́на — collaring machineзагру́зочная маши́на — charging machine, chargerзака́лочная маши́на — quenching [hardening] machineзака́точная маши́на1. метал. beading machine2. ( для консервных банок) (can-)sealing [seaming, edge-curling] machine, seamerзака́точная маши́на для сига́р — cigar rolling machine, cigar rollerзакла́дочная маши́на горн. — packing [stowing] machine, stowerзакла́дочная, мета́тельная маши́на — gob stowerзакла́дочная, пневмати́ческая маши́на — blast stowerзакла́дочная, пневмати́ческая маши́на ни́зкого давле́ния — low pressure air stowerзакле́ивающая маши́на пищ. — glu(e)ing [gumming] machineзаклё́почно-обка́тная маши́на — rivet spinnerзакре́почная маши́на кож. — bar tacking machineзакро́йная маши́на — cloth-cutting machineзама́сливающая маши́на текст. — oil padding machineзапа́ечная маши́на ( для запайки концов жестяных консервных банок) — end soldering machineзапра́вочная маши́на метал. — fettling machineзатяжна́я маши́на кож. — lasting machine, lasterзацентро́вочная маши́на ( для трубных заготовок) — centring machineзачи́стная маши́на для огнево́й зачи́стки кислоро́дно-ацетиле́новым пла́менем — oxy-acetylene scarfing machineзачи́стная маши́на для сли́тков — pecling machineзачи́стная маши́на для шпал — tie spot machineзачи́стная, фре́зерная маши́на — milling machineзаши́вочная маши́на ( для мешкотары) — (bag-)closing machineземлеро́йная маши́на — earth-moving machineземлеро́йно-фре́зерная маши́на — excavating milling machineзерни́льная маши́на полигр. — grainer, graining machineзерноочисти́тельная маши́на — grain-cleaning machine, grain cleanerзерноочисти́тельная, ветрорешё́тная маши́на — air-and-screen cleanerзерносортиро́вочная маши́на — grain graderзолотопромы́вочная маши́на — gold washerзубозака́лочная маши́на — tooth-quenching machineизвестегаси́льная маши́на — lime-slaking machineизмельчи́тельная маши́на пищ. — mincer, mincing [reducing] machine, shredderизмери́тельная маши́на кож. — leather-measuring machineинерцио́нно-уда́рная маши́на — impact power toolинформацио́нная маши́на — data-processing [information] machineиспыта́тельная маши́на — testing machine, testerиспыта́тельная маши́на для испыта́ния на абрази́вное изна́шивание — abrasive testerиспыта́тельная маши́на для испыта́ния на растяже́ние — сжа́тие — direct stress machineиспыта́тельная маши́на для испыта́ния на скру́чивание — torsion testing machineиспыта́тельная маши́на для испыта́ния на твё́рдость — hardness testing machineиспыта́тельная маши́на для испыта́ния на уста́лость — fatigue [endurance] testing machineиспыта́тельная маши́на для испыта́ния на уста́лость при изги́бе — rotating beam-type machineиспыта́тельная маши́на для испыта́ния при знакопереме́нной динами́ческой нагру́зке — alternating impact machineиспыта́тельная маши́на для материа́лов — (materials) testing machineиспыта́тельная маши́на для рессо́р — spring testing machine, spring testing rigиспыта́тельная маши́на для труб — pipe-testing machineиспыта́тельная, разры́вная маши́на — tensile-testing machineкабелеразмо́точная маши́на — paying-out machineкалибро́вочная маши́на1. прок. gauging machine2. пищ. size-grading [sizing] machine, size grader, sizerкамнебури́льная маши́на — rock-boring [rock-drilling] machineкамнеотбо́рочная маши́на пищ. — stoning machine, stonerкамнере́зная маши́на — rock-cutting [stone-cutting] machineкамнеубо́рочная маши́на — stone-picking machine, stone [rock] pickerканатокрути́льная маши́на — rope-twisting machineканто́вочная маши́на полигр. — flat-and-back stripping machineкапта́льно-окле́ечная маши́на полигр. — head-banding machineкарбонизацио́нная маши́на текст. — carbonizing machineкардовяза́льная маши́на — card-binding [card-lacing] machineкардочеса́льная маши́на — card, carder, carding machineкартоноде́лательная маши́на — cardboard machineкартонораскро́йная маши́на — case making machineкартоноре́зальная маши́на — cardboard cutterкартоносека́тельная маши́на текст. — card-cutting [card-punching, card-stamping] machineкетлё́вочная маши́на — binding-off [looping, linking] machineке́ттельная маши́на — binding-off [looping, linking] machineклеема́зальная маши́на полигр. — gluerклеема́зальная и окле́ечная маши́на полигр. — back glueing-and-stripping machineклеенама́зывающая маши́на пищ. — glu(e)ing [gumming] machineклеепрома́зочная маши́на пласт., кож. — spreaderклейми́льная маши́на кож. — stamping machine, markerклеймо́вочная маши́на маш. — stamping [marking] machineклепа́льная маши́на — rivet(t)ing machine, rivet(t)erклепа́льная, пневмати́ческая маши́на — pneumatic riveting machineклепа́льная, уда́рная маши́на — percussion riveting machineкниговста́вочная маши́на полигр. — casing-in machineко́вочная маши́на — forging machine; ( в производстве ковкого вольфрама) swagerко́вочная, горизонта́льная маши́на — horizontal forging machineко́вочная, оса́дочная маши́на — upsetting machineко́вочная, ротацио́нная маши́на — swaging machineко́кильная маши́на — chill casting machineкоконокалибро́вочная маши́на — cocoonriddling machineкокономота́льная маши́на — cocoon winding machineкоконорастря́сочная маши́на — coccoon beating [beetling] machineколле́кторная маши́на эл. — commutator machineколоти́льная маши́на кож. — beetleкондиро́вочная маши́на — syrup crystallizing machineконфетоотса́дочная маши́на — candy deposing machineконцерва́льная маши́на текст. — pulling machineкоордина́тно-измери́тельная маши́на астр. — plate-measuring engineкопирова́льно-мно́жительная маши́на полигр. — step-and-repeat (printing down) machineкормоприготови́тельная маши́на — food preparing machineкорморазда́точная маши́на — feed distributorкорнова́льная маши́на полигр. — grainer, graining machineкорпусообразу́ющая маши́на ( для консервных банок) — body-making machineкорпусоотли́вочная маши́на ( для драже) — core depositing machine, core depositorкорчева́льная маши́на — root extractor, brush plough; stamperкосточковыбивна́я маши́на — pitting [stoning] machine, pitterкраси́льная маши́на — dyeing machineкраси́льная маши́на для пря́жи в мотка́х — hank-dyeing machineкраси́льная маши́на для пря́жи на пако́вках — cop-dyeing machineкраси́льная маши́на конве́йерного ти́па — conveyer piece dyeing machineкраси́льная, ло́пастная маши́на — paddle dyeing machineкраси́льная, рециркуляцио́нная маши́на — circulating dyeing machineкраси́льная, ро́ликовая маши́на — jig dyeing machineкраси́льная, ротацио́нная маши́на — rotary dyeing machineкраси́льная маши́на с вибра́тором — pulsator dyeing machineкремовзбива́льная маши́на — cream beating machine, creamerкромкозаги́бочная маши́на1. edging machine2. ( для консервных банок) beading machineкругли́льно-каширова́льная маши́на полигр. — rounder-and-backerкругловяза́льная маши́на — circular knitter, circular knitting machine, round knitting frameкругловяза́льная маши́на ворсово́го переплете́ния — circular fleece knitting machineкругловяза́льная, корса́жная маши́на — circular bodice machineкругловяза́льная, однофонту́рная маши́на — circular knitting machine with one set of needleкругловяза́льная маши́на с крючко́выми и́глами — circular beard-needle [spring-needle] knitting machineкругловяза́льная маши́на с язычко́выми и́глами — circular latch-needle knitting machineкругловяза́льная, уто́чная маши́на — circular weft-knitting machineкругловяза́льная, шту́чная маши́на — body-size circular knitting machineкруглочуло́чная маши́на — circular footwear machine, circular hose knitterкрупосорти́ровочная маши́на — groats graderкрупошлифова́льная маши́на — pearl mill, pearlerкрути́льная маши́на текст. — twisting frameкрути́льная маши́на двойно́го круче́ния — double-twist twisting machineкрути́льная, двухъя́русная маши́на — two-decker machineкрути́льная, реверси́вная маши́на мех. — reversed torsion machineкры́твенная маши́на полигр. — covering machineкрышкоде́лательная маши́на полигр. — case-making machine, case makerкрышкосбо́рочная маши́на полигр. — case assembling machineкуделеприготови́тельная маши́на — flax tow preparing machine, tow cleaner, tow scutcherкуколеотбо́рочная маши́на — cockle separator, cocklerкули́рная маши́на — loop-forming sinker web machineкуракоубо́рочная маши́на — cotton-scraping machineлакирова́льная маши́на полигр. — varnishing machineламе́льно-пробо́рная маши́на текст. — dropper pinning machineла́стичная маши́на текст. — cotton rib top frameлегкова́я маши́на см. легковой автомобильлентоотли́вочная маши́на — sheet-forming machineлентосва́рочная маши́на — strip-welding machineлентосоедини́тельная маши́на текст. — sliver lap machineле́нточная маши́на текст. — drawing frameлесова́лочная маши́на — tree breaker, tree dozerлесопогру́зочная маши́на — timber loaderлесопоса́дочная маши́на — tree planting machine, tree planterлинова́льная ди́сковая маши́на полигр. — disc ruling machineли́нтерная маши́на — delinterлистоги́бочная маши́на — plate-bending [sheet-bending] machine, sheet benderлистоги́бочная, валко́вая маши́на — roller sheet-metal bending machineлистообразу́ющая маши́на пласт. — sheet-forming machineлистоподбо́рочная маши́на полигр. — collating(-and-gathering) machine, collatorлистоправи́льная маши́на — sheet-straightening [plate-levelling] machine, sheet straightener, sheet levellerлистоправи́льная маши́на без регули́рования проги́ба валко́в — non-pressure regulating roller levellerлистоправи́льная, многовалко́вая маши́на — backed-up roller levellerлисторе́зальная маши́на полигр. — sheeting machineлистосва́рочная (стыкова́я) маши́на — straight-line seam welderлистосортиро́вочная маши́на — sheet classifierлите́йная маши́на — casting [foundry] machineлите́йная маши́на для литья́ в постоя́нные фо́рмы — permanent-mould casting machineлите́йная маши́на для литья́ под давле́нием — die casting machineлите́йная маши́на для центробе́жного литья́ — centrifugal casting machineлитеронабо́рная маши́на — letter-setting machineлитогра́фская маши́на — lithographic pressлоги́ческая маши́на — logic(al) machineломтере́зальная маши́на — slicing machine, slicerлощи́льная маши́на кож. — glazing machineлуди́льная маши́на — tinning machineлущи́льная маши́на — hulling machine, hullerльнорассти́лочная маши́на — flax spreading machineльнотрепа́льная маши́на — flax scutching machine, flax scutcherмагнитоэлектри́ческая маши́на — permanent-magnet machineмалоформа́тная вкла́дочная маши́на полигр. — stufferмаркирова́льная маши́на ( для почты) — frankerмаркиро́вочная маши́на — labelling [marking] machineмаркиро́вочная, краскопеча́тная маши́на — ink markerматемати́ческая маши́на — mathematical machineма́трично-гравирова́льная маши́на — matrix-engraving machineмездри́льная маши́на кож. — pelt fleshing machineмере́йная маши́на кож. — boarding machineмери́льная маши́на текст. — measuring machineмери́льно-нака́тная маши́на текст. — cloth winding-and-measuring machineмери́льно-склада́льная маши́на текст. — cloth measuring-and-lapping machineмерсеризацио́нная маши́на — mercerizing machineмеси́льная маши́на (напр. тестомесительная машина) — kneading machine, kneader (e. g., dough-kneader machine, dough-kneader)мно́жительная маши́на — duplicating machine, duplicatorмно́жительная, офсе́тная маши́на — offset duplicatorмо́ечная маши́на — washing machine, washerмо́ечная, бараба́нная маши́на — drum-type washerмо́ечная, бесщё́точная маши́на — brushless washerмо́ечная, вентиля́торная маши́на — ventilator washerмо́ечная, вибрацио́нная маши́на — shaker washerмо́ечная, карусе́льная маши́на — wheel washerмо́ечная, ло́пастная маши́на — paddle-type [flapper] washerмо́ечная, противото́чная маши́на — counter-current washerмо́ечная, прямото́чная маши́на — straight-through [straightway(-type) ] washerмо́ечная, ро́торно-элева́торная маши́на — squirrel cage washerмо́ечная, тунне́льная маши́на — tunnel washerмо́ечная, цепна́я маши́на — chain-type washerмо́ечная, шне́ковая маши́на — screw-type washing machineмо́ечная, шпри́цевая маши́на — spray washerмо́ечная, щё́точная маши́на — brush washerмо́ечная, элева́торная маши́на — elevator washing machine, elevator washerмаши́на мо́крого шлифова́ния кож. — wet-buffing machineмонпансе́йная маши́на — drop roller machineмота́льная маши́на текст. — winding machine, winderмота́льная, веретё́нная маши́на — spindle winding machineмота́льная, горизонта́льная маши́на — drum winding machine, winding frame with horizontal spindlesмота́льная, двусторо́нняя маши́на — double-faced [double-sided] winding machineмота́льная, клубо́чная маши́на — balling [ball-winding] machineмота́льная, паралле́льная маши́на — cheese-winding machineмота́льная, перего́нная маши́на — redrawing [rewinding] machineмота́льная, поча́точная маши́на — cop-winding machineмота́льная маши́на с кана́вчатыми бараба́нчиками — drum winding machine, split drum winderмота́льная маши́на с разрезны́ми бараба́нчиками — slit-drum winding machineмягчи́льная маши́на текст. — cloth mellowing machineмя́льная маши́на текст. — breaking machineмя́льно-трепа́льная маши́на — scutching-and-braking machine, breaker and scutcherнабивна́я маши́на пищ. — stuffing machine, stufferнабивна́я, поршнева́я маши́на — piston-type stufferнабо́рная маши́на — typesetting [composing] machine, typesetterнабо́рная, буквоотливна́я маши́на — typecasting machineнабо́рная, буквоотливна́я крупноке́гельная маши́на — display type-casting machineнабо́рная маши́на для отли́вки стереоти́пов — stereotype plate casting machineнабо́рная, пробе́льно-лине́ечная маши́на — material makerнабо́рная, строкоотливна́я маши́на — slug-casting machineнабо́рная, строкоотливна́я крупноке́гельная маши́на — display type linecasterнабо́рная, строкопеча́тающая маши́на — composition-by-typing systemнабо́рная, строкопроеци́рующая маши́на — photographic type composition machineнабо́рно-пи́шущая маши́на — typewriterнабо́рно-фотографи́рующая маши́на — phototypesetting machineмаши́на на железнодоро́жном ходу́, бурова́я — rail-riding drilling machineнака́тная маши́на1. метал. knurling machine2. текст. rolling(-up) [batching] machineнамо́точная маши́на — winding machineнаполни́тельная маши́на пищ. — filler, filling machineнаполни́тельная и заде́лочная маши́на ( для тары) — filling-and-sealing machineнаполни́тельная, многопатро́нная маши́на — multihead fillerнасти́лочная маши́на текст. — cloth-laying machineмаши́на непреры́вного де́йствия — continuous(-type) machineмаши́на непреры́вного де́йствия, отва́рочная — continuous boil-off machineмаши́на непреры́вной разли́вки — continuous casting machineниткошве́йная маши́на полигр. — book sewing machine, book sewerносо́чная маши́на — half-hose machineнумерацио́нная маши́на кфт. — numbering machineобва́лочная маши́на — boning machineобвя́зочная маши́на — banding machineобвя́зочная маши́на для руло́нов прок. — coil banding machineобвя́зочная маши́на для таба́чных ли́стьев — tobacco looperобди́рочная маши́на — shucking machine, shucker; stripping machineобезрепе́ивающая маши́на — burring machineобё́рточная маши́на — covering [overwrapping] machine, wrapperобё́рточная маши́на для карто́нной та́ры — carton wrapping machine, carton wrapperобё́рточная маши́на для плё́нки — film overwrapping machine, film wrapperобжа́рочная маши́на — roasting machine, roasterобо́ечная маши́на — hulling machine, huller; scouring machine, scourerобо́ечная, нажда́чная маши́на — emery scouring machine, emery scourerобо́ечно-шелуши́льная маши́на — scouring-and-peeling machineобрезна́я маши́на — corner-cutting machineобрезна́я маши́на для кни́жных бло́ков — book trimming machineобручеоса́дочная маши́на — claw trussing machineобтяжна́я маши́на кож. — pulling-over machineобуча́ющая маши́на — teaching machineовсюгоотбо́рочная маши́на — oat separatorмаши́на огнево́й зачи́стки метал. — scarfing machine, (flame) scarferмаши́на огнево́й фасо́нной ре́зки — flame-shape cutting machineоканто́вочная маши́на полигр. — flat-and-back stripping machineокле́ечно-капта́льная маши́на полигр. — back-lining [lining-and-head-banding] machine, backlinerоко́рочная маши́на — barking machineопа́ливающая, пли́тная маши́на — plate singeing machineопа́ливающая, цилиндри́ческая маши́на — cylinder [rotary] singeing machineопа́лочная маши́на ( для свиных туш) — singeing machineоплё́точная маши́на текст. — braiding machineопола́скивающая маши́на — rinsing machine, rinserопры́скивающая маши́на — spraying machine, sprayerмаши́на опти́ческой печа́ти — optical printing machine, optical printerосмо́лочная маши́на — pitching machineоснововяза́льная маши́на — warp-knitting machine, warp loomоснововяза́льная, двойна́я маши́на — double-tricot machineоснововяза́льная, двухфонту́рная маши́на — double-warp machineоснововяза́льная, кру́глая маши́на — circular warp-knitting machineоснововяза́льная, трикота́жная маши́на — raschel machineоснововяза́льная, филе́йная маши́на — fillet machineостри́льная маши́на метал. — bar pointerостри́льная, ручна́я маши́на — hand pointerостри́льная маши́на с электропри́водом — electric-power pointerотбрако́вочная маши́на — quality-control machineотбрако́вочная маши́на для консе́рвных ба́нок — can rejecting machineотде́лочная маши́на — finishing machine, finisherотде́лочная маши́на для листово́го мета́лла — plate-working machineотде́лочная, нажда́чная маши́на текст. — emerizing machineотде́лочная, противоуса́дочная маши́на текст. — compressive shrinking machineотжи́мная маши́на1. кож. wringing machine, leather wringer, samming machine2. текст. extracting machineотжи́мно-обезжи́ривающая маши́на ( для черёв) — casing stripping-and-fatting machineотса́дочная маши́на ( в процессе обогащения) метал. — jigging machine, jig(ger)отса́дочная, беспоршнева́я маши́на — air-driven pulsating jigотса́дочная, быстрохо́дная маши́на — fast jig washerотса́дочная, вибрацио́нная маши́на — pulsator jigотса́дочная, вибрацио́нно-поршнева́я маши́на — vibro-piston [vibro-pneumatic] jigотса́дочная, диафра́гмовая маши́на — diaphragm jigотса́дочная, дово́дочная маши́на — finishing jigотса́дочная, ло́пастная маши́на — paddle jigотса́дочная, пневмати́ческая маши́на — air-pulsated [pneumatic] jigотса́дочная, поршнева́я маши́на — piston [plunger] jigотса́дочная маши́на с механи́ческой отмы́вкой — vanning jigотса́дочная маши́на с неподви́жным решето́м — fixed-sieve jigотса́дочная маши́на с подви́жным решето́м — buddle [movable sieve] jigотса́дочно-формо́вочная маши́на пищ. — depositing machineоцинко́вочная маши́на — galvanizing machineочисти́тельная маши́на1. cleaning machine, cleaner2. ( для снятия кожуры с плодов) peeling machine, peelerочисти́тельная, абрази́вная маши́на — abrasive peelerочисти́тельная, возду́шно-решё́тная маши́на — air-and-screen cleanerочисти́тельная маши́на для дрена́жных труб — drain cleanerочисти́тельная маши́на для форм — mould cleaning machineочисти́тельная, решё́тная маши́на — screen cleanerочисти́тельная, щё́точная маши́на — brush cleaner, brusherочи́стная, галто́вочная маши́на — cleaning tumbler, tumbling machineочи́стная маши́на для труб — pipe-swabbing machineочи́стная, дробемё́тная маши́на — shot-throwing machineочи́стная, дробестру́йная маши́на — shot-blasting machineпа́голечная котто́нная маши́на — cotton legging machineпа́ечная маши́на — soldering machineпа́ечная маши́на для жестяны́х консе́рвных ба́нок — can soldering machineпакетиро́вочная маши́на ( для бунтов) — capstanпакетиро́вочная, шестишта́нговая маши́на ( для бунтов) — six pronged capstanпакетоде́лательная маши́на — bag making machine, bag makerпакетоформиру́ющая маши́на — bag forming machine, bag formerпакова́льная маши́на полигр. — bundling machineпаниро́вочная маши́на — breading machine, breaderпаркетоотде́лочная маши́на — floor-polisher machineпаркетостро́гальная маши́на — floor dresserпарова́я маши́на — steam engineпарова́я маши́на компа́унд — compound steam engineпарова́я, прямото́чная маши́на — uniflow steam engineпарова́я маши́на с противодавле́нием — back-pressure steam engineпарова́я маши́на танде́м — tandem steam engineпемзова́льная маши́на кож. — rasping machineпемзова́льная маши́на для отде́лки тка́ни под за́мшу — cloth pumicing machineпензело́вочная маши́на пищ. — casing farting machineпенькотрепа́льная маши́на — hemp-scutching machineперего́нная маши́на текст. — taping [warp rebeaming] machineпереплё́тная маши́на — bookbinding machineмаши́на периоди́ческого де́йствия — batch(-type) machineпероощи́пывающая маши́на — defeathering [plucking] machine, pluckerпескостру́йная маши́на — sandblast machineпетлеобмё́точная маши́на — button-hole machineпеча́тная маши́на — printing machine, (printing) pressпеча́тная маши́на балко́нного ти́па — balcony-type (printing) pressпеча́тная, ва́личная маши́на текст. — roller printing machineпеча́тная маши́на высо́кой печа́ти — letter (printing) press, relief printing pressпеча́тная маши́на глубо́кой печа́ти — intaglio (printing) pressпеча́тная, двухкра́сочная маши́на — two-color (printing) pressпеча́тная, двухоборо́тная маши́на — two-revolution (printing) pressпеча́тная, двухсекцио́нная маши́на — two-unit (printing) pressпеча́тная, двухъя́русная маши́на — two-decker (printing) pressпеча́тная маши́на для акциде́нтной проду́кции — job press, jobberпеча́тная маши́на для двусторо́нней печа́ти — perfecting machine, perfecting press, perfectorпеча́тная маши́на для печа́ти с ги́бких форм — wrap-around (printing) pressпеча́тная маши́на для печа́ти спо́собом сухо́го офсе́та — dry offset pressпеча́тная маши́на для термографи́ческой печа́ти — thermographic machineпеча́тная маши́на для трафаре́тной печа́ти — screen (process printing) pressпеча́тная маши́на для шёлкотрафаре́тной печа́ти — silk-screen pressпеча́тная, листова́я маши́на — sheet-fed machine, sheet-fed (printing) pressпеча́тная, одноя́русная маши́на — floor level (printing) pressпеча́тная, одноя́русная многосекцио́нная маши́на — tandem-type pressпеча́тная, офсе́тная маши́на — offset pressпеча́тная, офсе́тная маши́на для двусторо́нней печа́ти — offset perfectorпеча́тная, офсе́тная маши́на для пло́ской печа́ти — flat-bed offset pressпеча́тная, ротацио́нная маши́на — rotary pressпеча́тная, руло́нная маши́на — web(-fed) pressпеча́тная маши́на с набо́рными шабло́нами текст. — block printing machineпеча́тная, стоп-цили́ндровая маши́на — stopcylinder (printing) pressпеча́тная, термографи́ческая маши́на — thermographic (printing) machineпеча́тная, ти́гельная маши́на — platen (printing) pressпеча́тная, трёхсекцио́нная маши́на двойно́й ширины́ — sextuple (printing) pressпеча́тная, универса́льная маши́на — multipurpose pressпеча́тная, фототи́пная маши́на — phototype (printing) pressпеча́тная, цилиндри́ческая маши́на текст. — cylinder printing machineпеча́тно-высека́льная маши́на — printing and die-cutting machineписьмосортиро́вочная маши́на — letter-sorting machineпластифици́рующая маши́на ( для масла) — plasticizing machineплиссиро́вочная маши́на — pleating machineплосковяза́льная маши́на — flat knitting machineплоскопеча́тная маши́на1. полигр. flat-bed printing machine2. текст. copper-plate printing machineплющи́льная маши́на — upsetting machine, upsetterподбо́рочно-скле́ечная маши́на — glueing collectorподбо́рочно-шве́йная маши́на — gatherer-stitcherподъё́мная маши́на — hoist engineподъё́мная маши́на на копре́ — tower winder, tower hoistподъё́мная маши́на слепо́го ствола́ горн. — aple-shaft hoistподъё́мная, ша́хтная маши́на — mine winder, mine hoistподъё́мная, электри́ческая маши́на — electric winder, electric hoistпожа́рная маши́на — fire engineполивна́я маши́на — irrigating machineполиро́вочная маши́на — polishing machineпомадовзбива́льная маши́на — fondant boiling and creaming [fondant cream beating] machineпопере́чно-ре́зальная маши́на полигр. — rotary cross cutterпопере́чно-стрига́льная маши́на текст. — cross-cutting [cross-shearing] machineпородопогру́зочная маши́на — rock loader, muckerпородоубо́рочная маши́на — muckerпородоубо́рочная, стволова́я маши́на — shaft muckerпородоубо́рочная, стволова́я гре́йферная маши́на — grab-bucket shaft muckerпоса́дочная маши́на — planting machine, plant setter, transplanted, mechanical planterпосудомо́ечная маши́на — dish washing machineпочвообраба́тывающая маши́на — tilling [cultivating] machineпочвообраба́тывающая, фре́зерная маши́на — rotary cultivator, rotary tillerправи́льная маши́на — straightening [gag-straightening, flattening] machine, levellerправи́льная маши́на для ба́лок — beam straightenerправи́льная маши́на для кру́глой ста́ли — round straigntenerправи́льная маши́на для то́лстых листо́в — plate-levelling [plate-straightening] machineправи́льная маши́на для труб и кру́глых штанг — bar-and-tube straightening machineправи́льная маши́на для угловы́х про́филей — angle straightening machineправи́льная, многовалко́вая маши́на — multiroll straightenerправи́льная, многоро́ликовая маши́на — multiroll straightening machineправи́льная маши́на плу́нжерного ти́па — plunger-type leveling machineправи́льная, прецизио́нная маши́на — precision levellerправи́льная, прутко́во-тру́бная маши́на — bar-and-tube straightening machineправи́льная, растя́жная маши́на — stretching machine, stretcher levellerправи́льная, ро́ликовая маши́на — roller-type straightening machine, roll straightenerправи́льная, ротацио́нная маши́на с косы́ми ро́ликами — cross-roll straightenerправи́льная маши́на с геликоида́льными ро́ликами — concave roll straightenerправи́льная маши́на с двумя́ ряда́ми ро́ликов — two-high roller levellerправи́льная маши́на с опо́рными ро́ликами — backed-up type roller levellerправи́льная маши́на с регули́рованием проги́ба валко́в — pressure regulatingправи́льная маши́на с четырёхря́дным расположе́нием ро́ликов — four-high roller levellerправи́льно-растяжна́я, гидравли́ческая маши́на — hydraulic stretcherпрессовыдувна́я маши́на — press-and-blow machineприви́вочная маши́на — grafting machineприпра́вочная маши́на полигр. — make-ready machineпробкоукупо́рочная маши́на — corking machine, corkerпроволокообвя́зывающая маши́на — wire-tying [wiring] machineпроволокошве́йная маши́на полигр. — wire stitcher, staplerпроволокошве́йная, коро́бочная маши́на — wire-stitching box-making machineпроволокошве́йная, одноаппара́тная маши́на — single-bead wire stitcherпроволокосшивна́я маши́на пищ. — wire stitching machine, wire stitcherпрома́зочная маши́на пласт. — spreading [coating] machineпрома́сливающая маши́на — oiling machineпрома́сливающая, ро́ликовая маши́на — oil roll machineпромывна́я маши́на текст. — scouring machine, scourerпромывна́я маши́на для кусково́го това́ра — piece-scouring machineпромывна́я маши́на для пря́жи в мотка́х — hank-scouring machineпромывна́я маши́на для тка́ни враспра́вку — broad-washing [full-width scouring] machineпромывна́я, многоба́рочная маши́на — multitube scouring machineпромывна́я, одноба́рочная маши́на — onetube scouring machineпромывна́я маши́на с отжимны́ми вала́ми — roller washing [rollex] machineпромывна́я маши́на с эллипти́ческими бараба́нчиками — elliptical wince washing machineпропи́точная маши́на — impregnating machineпропи́точная, краси́льная маши́на — penetrating-type dyeing machineпросе́ивающая маши́на — sifting [screening, bolting] machine, bolter, bolting millпросе́ивающая, щё́точная маши́на — brush sifting machine, brush sifterпроти́рочная маши́на1. пищ. pulping machine, pulper2. с.-х. trituratorпроти́рочная, центробе́жная маши́на — centrifugal pulping machineпрофилеги́бочная маши́на — profile-iron bending machineпрохо́дческая маши́на — beading [bead-road, tunneling] machine, head-roaderпрохо́дческая, погру́зочная маши́на — tunneling loading machine; headroad loaderпрошивна́я маши́на кож. — Blake [sewing] machineпроя́вочная маши́на — processing [developing] machineпроя́вочная, стру́йная маши́на — spray developing machineпряди́льная маши́на — spinning frameпряди́льная, боби́нная маши́на — bobbin spinning machineпряди́льная, камво́льная маши́на — worsted spinning machineпряди́льная, односторо́нняя маши́на — single-sided spinning machineпряди́льная маши́на периоди́ческого де́йствия — muleпряди́льная, центрифуга́льная маши́на — centrifugal spinning machineпу́говичная маши́на — button machineпульпоотделя́ющая маши́на — depulping machineпутеочисти́тельная маши́на ( для откаточных путей) — haulageway cleanerпутерихто́вочная маши́на ж.-д. — track-lining machine, track linerпятновыводна́я маши́на — cleansing-and-spotting machineрабо́чие маши́ны — (собирательный термин: технологические) material-working machinery; ( транспортные) materials-handling machineryразби́вочная маши́на кож. — stakerразводна́я маши́на кож. — putting-out [setting-out] machineразгру́зочная маши́на — discharging machineразли́вочная маши́на1. метал. casting machine2. пищ. (liquid) filling machine, fillerразли́вочная, гравитацио́нная маши́на — gravity filling machineразли́вочная маши́на для буты́лок — bottle filling machine, bottle fillerразли́вочная, изобари́ческая маши́на — pressure-type filling machineразли́вочная, поршнева́я маши́на — piston filling machineразли́вочная, ротацио́нная маши́на — rotary filling machine, rotary fillerразли́вочная маши́на с противодавле́нием — counter-pressure rackerразли́вочно-укупо́рочная маши́на — filling-and-capping machineразме́точная маши́на прок. — measuring machineразмоле́вочная маши́на ( устройство для роспуска пучков брёвен) — unbundling machineразмо́льная маши́на — milling [grinding] machineразрывна́я маши́на полигр. — tearing machineрантовшивна́я маши́на — welt-sewing machineраскла́дочно-подбо́рочная маши́на ( для перфокарт) вчт. — collatorраскла́дочно-подбо́рочная маши́на выполня́ет объедине́ние двух масси́вов перфока́рт, располо́женных в поря́дке возраста́ния или убыва́ния при́знаков, в оди́н масси́в с таки́м же поря́дком при́знаков — a collator merges two decks of cards in a ascending or descending order into a single deck of the same orderраскла́дочно-подбо́рочная маши́на осуществля́ет отбо́р карт с па́рными при́знаками в двух масси́вах карт — a collator selects pairs of cards having exactly matching keys from two decksраскла́дочно-подбо́рочная маши́на отбира́ет и объединя́ет масси́вы карт — a collator carries out a match-merge operationsраспако́вочная маши́на — unpacking machine, unpackerраспило́вочная маши́на кож. — splitting machineраспыли́тельная маши́на — pulverizing machine, pulverizerрассадопоса́дочная маши́на — seedling [vegetable] planter, planting machineрастяжна́я маши́на — stretching machineрасфасо́вочно-упако́вочная маши́на — weighing-and-packing machineрасфасо́вочно-упако́вочная маши́на в карто́нную та́ру — carton-filling-and-sealing machineрасфасо́вочно-упако́вочная маши́на в паке́ты или мешки́ — bag-filling-and-closing machineре́зальная маши́на — cutting machine, cutterре́зальная маши́на гильоти́нного ти́па — guillotine-type cutting machine, guillotine-type cutterре́зальная, двухножева́я маши́на полигр. — double-knife cutting machine, duple cutterре́зальная, ротацио́нная маши́на — rotary cutting machine, rotary cutterре́зальная маши́на с враща́ющимися лопастя́ми — rotary blade cutting machine, rotary blade cutterре́зально-упако́вочная маши́на — cut-wrap machineре́зательная маши́на кфт. — film-slitting machineре́зательная маши́на для про́фильной ре́зки метал. — profile cutting machineрельсоги́бочная маши́на — rail-cambering machineрельсоправи́льная маши́на — rail straightenerрельсосверли́льная маши́на — rail drilling machine, bonding drillремизолачи́льная маши́на — varnishing machineрилева́льная маши́на полигр. — creasing machineрисообди́рочная маши́на — rice-milling machine, rice scourer, rice millрихтова́льная маши́на — flattenerро́вничная маши́на текст. — roving frameро́вничная, перего́нная маши́на — intermediate roving frameро́вничная, та́зовая маши́на — slubbing frameро́ликовая, зака́лочно-рихто́вочная маши́на — rolling-quench machineро́ликовая, листоги́бочная маши́на — roll-bending [roll-forming] machineроликоги́бочная, непреры́вная маши́на — continuous roll-forming machineросткоотбо́йная маши́на — germ separating machine, germ separator, degerminating machine, degerminatorротацио́нно-обжи́мная маши́на — rotary-swaging machineруби́льная маши́на — chipping machine, wood cripperрулева́я маши́на — steering engineрулева́я, ло́пастная маши́на — vane-type steering engineрыборазде́лочная маши́на — fish dressing machine, fish dresserрыборе́зальная маши́на — fish cutting machine, fish cutterрыборе́зальная, ди́сковая маши́на — disk fish cutting machineрыбоупако́вочная маши́на — fish packing machineса́дочная маши́на — charging machine, chargerсажа́льная маши́на — plant setter, planterсамообуча́ющаяся маши́на — learning machineсба́вочная маши́на текст. — narrowing knitterмаши́на с безреду́кторным при́водом — direct-driven machineсваебо́йная маши́на — ram, pile driverсва́рочная маши́на — welding machine, welderсва́рочная маши́на для металли́ческих се́ток — wire-mesh welding machineсва́рочная маши́на для релье́фной сва́рки — projection welding machineсва́рочная маши́на для ро́ликовой сва́рки — seam-welding machineсва́рочная маши́на для ро́ликовой сва́рки встык — butt-seam welding machineсва́рочная маши́на для ро́ликовой сва́рки с ле́нточными накла́дками — foil butt-seam welding machineсва́рочная маши́на для стыково́й конта́ктной сва́рки — resistance [upset] butt-welding machineсва́рочная маши́на для стыково́й сва́рки — butt welding machine, butt welderсва́рочная маши́на для стыково́й сва́рки оплавле́нием — flash butt welding machineсва́рочная маши́на для то́чечной сва́рки — spot-welding machineсва́рочная маши́на для уда́рной сва́рки — percussion-welding machineсва́рочная маши́на для шо́вно-стыково́й сва́рки — butt-seam welding machineсва́рочная, и́мпульсная маши́на — shot welding machineсва́рочная, конденса́торная маши́на — storage-battery welding machine, electrostatic welderсва́рочная, конта́ктная маши́на — spot-welding [resistance welding] machineсва́рочная, лине́йно-ро́ликовая маши́на — seam-welding machineсва́рочная, многодугова́я маши́на — multiple-arc welding machineсва́рочная, многото́чечная маши́на — multiple-spot welding machineсва́рочная, однопостова́я маши́на — single-operator welding machineсва́рочная маши́на с педа́льным при́водом — foot-operated welding machineсва́рочная маши́на с ручны́м при́водом — hand-operated welding machineсва́рочная, стыкова́я маши́на — butt welding machineсва́рочная, то́чечная маши́на — spot-welding machineсва́рочная, то́чечная двусторо́нняя маши́на — duplex spot welding machineсва́рочная, то́чечная односторо́нняя маши́на — single-spot welderсва́рочная, то́чечно-ро́ликовая маши́на — stitch welding machineсва́рочная, электри́ческая маши́на — electric welding machineсвеклоре́зальная маши́на — beet slicing machine, beet slicerсветокопирова́льная маши́на — blueprinting machineсвива́льная маши́на текст. — closing machineсдва́ивающе-нака́тная маши́на текст. — cloth winder-and-doubler machineсемеочисти́тельная маши́на — seed separator, seed dresser, seed-cleaning machine, seed cleaner, seed sorterсемепротра́вочная маши́на — seed-treating machineсеноубо́рочная маши́на — hay-making machine, grass harvesterсигаре́тная маши́на — cigarette making machineсигаретоупако́вочная маши́на — cigarette packing machineсироподозиро́вочная маши́на — syruper(-filler)сиропоразли́вочная маши́на — syrup filling [syruping] machineситове́ечная маши́на — sieve purifierситцепеча́тная маши́на — cotton printing machineсклада́льная маши́на текст. — fabric-packaging machine; cloth-piling machineследова́я чуло́чно-носо́чная маши́на — footerсливковзбива́льная маши́на — creaming [cream beating] machine, creamerсмесова́я маши́на текст. — blending machineсме́шивающая маши́на — blending [mixing] machine, blender, mixerснегова́льная маши́на — snow making machineснегоубо́рочная маши́на — snow removal machineснова́льная маши́на — beaming [chain beaming, warping] machine, warping millснова́льная маши́на для жгу́товой осно́вы — warp-linking machineснова́льная, ле́нточная маши́на — cylinder [direct] warping machineснова́льная, партио́нная маши́на — beam [ordinary] warping machineснова́льная, партио́нная маши́на для сно́вки с кату́шек — cheese-warping machineснова́льная, партио́нная маши́на для сно́вки с ко́нусных боби́н — cone warping machineснова́льная, секцио́нная маши́на — section(al) warping machineснова́льная, секцио́нная маши́на для сно́вки с клубко́в — ball warp beaming machineснова́льная, секцио́нная маши́на с перего́нным механи́змом — sectional warping-and-beaming machineснова́льная маши́на с ко́нусным бараба́ном — cone warping machineсокоотжи́мная маши́на — juicing machineсортирова́льная маши́на1. ( для перфокарт) (card) sorterсортирова́льная маши́на группиру́ет перфока́рты по при́знаковым проби́вкам — a (card) sorter arranges (a deck of input) cards in sequence by a common key, a (card) sorter arranges [separates] (punched) cards according to a common key [a set of keys]2. с.-х. sizer, sorting machine, sorter, grading machine, graderсортирова́льная, ремё́нная маши́на с.-х. — belt sorterсортирова́льная, решё́тная маши́на с.-х. — screen grader, screen sizerсортирова́льная, ро́ликовая маши́на с.-х. — roller sizerсортирова́льно-подбо́рочная маши́на вчт. — collatorсортиро́вочная маши́на1. пищ. sorting machine, sorter, grading machine, grader2. прок. classifierсортиро́вочная, листова́я маши́на — sheet classifierсортоправи́льная маши́на прок. — section [shape, bar] straightenerсортоправи́льная, многоро́ликовая маши́на — multiroll bar-straightening machineсортоправи́льная, ро́ликовая маши́на — roller section-straightening [roller shape-straightening] machineмаши́на с отпа́ривающим столо́м, щё́точная — brushing-and-steaming machineспека́тельная маши́на метал. — sintering machineспло́точная маши́на ( для сплотки лесоматериалов) — bundling machineмаши́на с поворо́тным рабо́чим о́рганом горн. — ranging arm machineмаши́на с ремё́нным при́водом — belt-driven machineста́лкивательная маши́на полигр. — paper sheet joggerстеклоду́вная маши́на ( в производстве ламп) — bulb-blowing machineстеклоформу́ющая маши́на — glass-forming machineстержнева́я маши́на литейн. — core(-making) machineстержнева́я, поворо́тная маши́на литейн. — core roll-over machineстира́льная маши́на — washing machine, washerстрига́льная маши́на — shearing machine, shearer, blade-shearing machineстрига́льная, бараба́нная маши́на — cylinder shearing machineстрига́льная, двухцили́ндровая маши́на — double-cutter shearing machineстрига́льная маши́на с ва́куумным при́водом — vacuum-operated clipperстри́пперная маши́на метал. — stripping [stripper] machineстро́гальная маши́на1. пищ. chipping machine, chipper2. кож. shaving machine, shaverструноре́зальная маши́на пищ. — wire cut machineстыкова́я листосва́рочная маши́на — straight line seam welderсучкоре́зная маши́на лес. — lopping [pruning] machineмаши́на с цепны́м стежко́м, вымё́тывающая текст. — chain-stitch basting machineсчё́тная маши́на — calculating [adding] machine, calculatorсчё́тная, автомати́ческая маши́на — automatic calculatorсчё́тная, насто́льная маши́на — desk calculatorсчё́тная, портати́вная маши́на — hand-held calculatorсчё́тная, ручна́я маши́на — manual calculatorсчё́тная маши́на с вы́бором после́довательности де́йствий — selective-sequence calculatorсчё́тная, сдво́енная маши́на — duplex calculating machineсчё́тная, электро́нная маши́на — electronic calculatorсчё́тно-аналити́ческая маши́на — punched-card installation, punched-card machineсчё́тно-перфорацио́нная маши́на — punched-card installation, punched-card machineсчё́тно-сортиро́вочная маши́на — counting-and-sorting machineсшивна́я маши́на прок. — stitcherтабакоувлажни́тельная маши́на — tobacco humidifying machineтаблетиро́вочная маши́на — tablet compressing [powder tabletting] machineтаблетиро́вочная, одношта́мповая маши́на — single-punch tablet machineтеленабо́рная маши́на — teletypesetterтемпери́рующая маши́на — tempering machineтеплова́я маши́на — heat engineтё́рочная маши́на — grating [rubbing] machine, graterтестовальцо́вочная маши́на — dough rolling machine, dough sheeter dough sheeting rollerтестодели́тельная маши́на — dough dividing machine, dough dividerтестозака́точная маши́на — dough forming machineтестомеси́льная маши́на — doughing [dough-making, dough kneading, dough mixing] machine, dough mixer, dough kneaderтестомеси́льная, ви́лочная маши́на — fork-type blade dough mixerтестомеси́льная маши́на с враща́ющимся меси́тельным о́рганом — revolving arm dough mixerтестомеси́льная маши́на с двумя́ меси́льными о́рганами Z-обра́зной фо́рмы — double-Z-arm dough mixerтестомеси́льная, скоростна́я автомати́ческая маши́на — automatic high-speed dough mixerтестомеси́льная маши́на со стациона́рной дежо́й — stationary bowl dough mixerтестоокругли́тельная маши́на — dough rounding machine, dough rounder, dough ballerтестоотса́дочная маши́на — dough depositing machine, dough depositorтесторазде́лочная маши́на — dough make-up unitтестоформо́вочная маши́на — dough moulding [dough forming] machine, dough shaperтрави́льная маши́на1. полигр. etching machine, etcher2. метал. pickling machineтрави́льная, вертика́льная маши́на полигр. — vertical spray etcherтрави́льная, однопроце́ссная маши́на полигр. — powderless etcherтрави́льная маши́на периоди́ческого де́йствия метал. — rocker-type pickling machineтрави́льная маши́на с коромы́слом метал. — arm pickling machineтрамбо́вочная маши́на ( коксовой батареи) — ramming machineтрелё́вочная маши́на — skidding machineтрепа́льная маши́на — spreading machine, scutcherтрепа́льная, бараба́нная маши́на — turbine scutcherтрепа́льная, ва́тная маши́на — batting machineтрепа́льная маши́на для табака́ — tobacco ripping machineтрепа́льная, одноби́льная маши́на — single-scutcher [swingling] machineтрепа́льная, отде́лочная маши́на — finisher scutcherтрости́льная маши́на текст. — slubbing frameтрубоги́бочная маши́на — pipe-bending [tube-bending] machineтрубонаполни́тельная и уку́порочная маши́на — tube filling-and-closing machineтрубоправи́льная, ротацио́нная маши́на — rotary tube straightenerтруборе́зательная маши́на — pipe-cutting [tube-cutting] machineтрубосва́рочная маши́на — pipe-welding [tube-welding] machine, pipe welderтрубоформо́вочная маши́на — pipe-moulding machineмаши́на трю́ковой опти́ческой печа́ти кфт. — special-effects optical printerмаши́на Тью́ринга киб. — Turing('s) machineтяну́льная маши́на кож. — staking machine, stakerтяну́льная маши́на для караме́льной ма́ссы — candy pulling machineубо́рочная маши́на с.-х. — harvester; ( для корнеплодов) digger; ( для плодов кустовых культур) pickerубо́рочная, бу́нкерная маши́на — tanker harvesterубо́рочная, ва́куумная маши́на — vacuum harvesterубо́рочная маши́на для вы́борочной убо́рки — selective harvesterубо́рочная маши́на для двухфа́зной убо́рки — indirect [two-phase] harvesterубо́рочная маши́на для са́харного тростника́ — cane cutterубо́рочная, навесна́я маши́на — linkage-mounted harvesterубо́рочная, одноря́дная маши́на — single-row harvesterубо́рочная, пневмати́ческая маши́на — suction harvesterубо́рочная маши́на с боковы́м выгрузны́м элева́тором — side-elevator harvesterубо́рочная маши́на с измельча́ющим аппара́том — chopper harvesterубо́рочная маши́на с рассти́лочным аппара́том — mat harvesterубо́рочная маши́на с цеповы́м измельча́ющим аппара́том — flail-type harvesterубо́рочная, узкозахва́тная маши́на — narrow-cut harvesterувлажни́тельная маши́на1. пищ. humidifying machine, humidifier2. текст. damping [dewing] machineугароочища́ющая маши́на — waste cleaning machine, waste cleanerуглепогру́зочная маши́на — coal loaderуда́рно-вибрацио́нная маши́на — shock-and-vibration machineузловяза́льная маши́на — knotting machineуку́порочная маши́на — capping machine, capper; ( для укупорки корковой пробкой) corking machineуку́порочная, ротацио́нная маши́на — rotary capping machine, rotary capperупако́вочная маши́на — packing machine, packerупако́вочная, универса́льная маши́на — multipacking machineупако́вочно-вяза́льная маши́на полигр. — package-tying [bundle-tying] machineуплотня́ющая вибрацио́нная маши́на — vibrotampering machineуто́чно-мота́льная маши́на — cop(-winding) [weft-winding] machineуто́чно-мота́льная, ди́сковая, универса́льная маши́на — universal winding-and-quilling machineуто́чно-мота́льная маши́на с воро́нками — cop-winding machine with guiding conesуто́чно-насти́лочная маши́на — cop(-winding) [weft-winding] machineфакту́рная маши́на — accounting machineфальцева́льная маши́на полигр. — folding machine, folderфальцева́льная маши́на для бума́жных листо́в полигр. — paper-folding machineфальцева́льная, кассе́тная маши́на полигр. — buckle section folderфальцева́льная, многосекцио́нная маши́на полигр. — section folding machineфальцева́льная, ножева́я маши́на полигр. — blade [knife-type] folding machine, knife folderфальцева́льная, ножева́я, двухтетра́дная маши́на полигр. — duplex folderфальцева́льно-шве́йная маши́на полигр. — section folding-and-stitching machineфальцо́вочная маши́на1. дер.-об. rabbeting machine2. метал. seaming machineфасо́вочная маши́на — weighing-and-filling machineфасо́вочно-упако́вочная маши́на — weighing-and-packing machineфилетиро́вочная маши́на — (fish) filleting machineфланжиро́вочная маши́на — flangerфлотацио́нная маши́на — floatation machineфлотацио́нная, комбини́рованная маши́на — composite floatation machineфлотацио́нная, механи́ческая маши́на — mechanical floatation machineфлотацио́нная, многока́мерная маши́на — multicompartment floatation machineфлотацио́нная, пе́нная маши́на с переме́шиванием — agitation-froth machineфлотацио́нная, пневмати́ческая маши́на — pneumatic floatation machineфлотацио́нная маши́на с меша́лкой — agitator machineфольгозавё́рточная маши́на — foiling machineфольгозавё́рточная и этикетиро́вочная маши́на — foiling-and-banding machineфорзацприкле́ечная маши́на — end-and-front sheet pasting machineформиру́ющая маши́на дер.-об. — forming machineформо́вочная маши́на1. метал. moulding machine, moulder2. пищ. moulding [forming] machine, moulder3. кож. squeezerформо́вочная, встря́хивающая маши́на — jolt moulding machineформо́вочная маши́на для по́чвенных горшо́чков — soil-block machineформо́вочная маши́на для торфоперегно́йных горшо́чков — peat-soil block press, peat-soil block machineформо́вочная, пескоду́вная маши́на — mould blowerформо́вочная, пневмати́ческая маши́на — pneumatic moulding machineформо́вочная, пре́ссовая маши́на — squeeze moulding machineформо́вочная маши́на с поворо́тным столо́м пищ. — rotary table moulding machineфотокопирова́льная маши́на — photocopying machineфотонабо́рная маши́на — photocomposing machine, photosetterфотосбо́рочная маши́на — step-and-repeat machineфранкирова́льная маши́на — frankerхлопкоубо́рочная маши́на — cotton pickerхлопкоубо́рочная, бараба́нная шпи́ндельная маши́на — drum-type spindle pickerхлопкоубо́рочная, двухря́дная маши́на — two-row cotton pickerхлопкоубо́рочная, цепна́я маши́на — chain (belt) cotton pickerхлопкоубо́рочная, шпи́ндельная маши́на — spindle cotton pickerхлопкоубо́рочная, щё́точная маши́на — brush-type cotton harvesterхмелеубо́рочная маши́на — hop pickerхолоди́льная маши́на — refrigerating machineхолоди́льная, абсорбцио́нная маши́на — absorption refrigerating machineхолоди́льная, абсорбцио́нная водоаммиа́чная маши́на — ammonia-water absorption refrigerating machineхолоди́льная, абсорбцио́нно-компрессио́нная маши́на — absorption-compression refrigerating machineхолоди́льная, агрегати́рованная маши́на — packaged refrigerating unitхолоди́льная, аммиа́чная маши́на — ammonia refrigerating machineхолоди́льная, аммиа́чно-компрессио́нная маши́на — ammonia-compression refrigerating machineхолоди́льная, ва́куумная маши́на — vacuum refrigerating machineхолоди́льная, возду́шная маши́на — (cold-)air refrigerating machineхолоди́льная, компрессио́нная маши́на — compression refrigerating machineхолоди́льная, низкотемперату́рная маши́на — low-temperature refrigerating machineхолоди́льная, парова́я маши́на — vapour refrigerating machineхолоди́льная, пароводяна́я маши́на — water vapour refrigerating machineхолоди́льная, парокомпрессио́нная маши́на — vapour compression refrigerating machineхолоди́льная, пароэже́кторная маши́на — steam-jet ejector refrigerating machineхолоди́льная, фрео́новая маши́на — freon refrigerating machineхолоди́льная, центробе́жная маши́на — centrifugal refrigerating machineхолодновы́садочная маши́на — cold-upsetting machineхолстовытяжна́я маши́на — ribbon lap(ping) machineцветодели́тельная маши́на — colour scannerцементоупако́вочная маши́на — cement bag packerциклё́вочная маши́на — floor grinderчаеглазиро́вочная маши́на — tea glazing machine, tea glazerчаезавя́лочная маши́на — tea leaf withering machineчаеподре́зочная маши́на — tea prunerчаеполирова́льная маши́на — tea polishing machine, tea polisherчаесбо́рочная маши́на го́рного ти́па — hill-side tea-leaf harvesterчаесбо́рочная, гребе́нчатая маши́на — comb-type tea-leaf harvesterчаесбо́рочная, мотови́льная маши́на — reel-type tea-leaf harvesterчаесбо́рочная маши́на равни́нного ти́па — level-land tea-leaf harvesterчаесбо́рочная, самохо́дная маши́на — self-propelled tea-leaf harvesterчаескру́чивающая маши́на — tea-leaf rollerчаесортирова́льная маши́на — tea-leaf sorterчаесуши́льная маши́на — tea firing machineчаеупако́вочная маши́на — tea packing machine, tea packer, tea packet forming-and-filling machineчаеутру́сочная маши́на — tea shaker, tea packerчаеформо́вочная маши́на — tea moulding machineчертё́жная маши́на — drawing machineчеса́льная маши́на1. с.-х. hackle2. текст. card(er), carding machineчеса́льная, ва́личная маши́на — roller cardчеса́льная, ва́лично-шля́почная маши́на — roller top [mixed, union] cardчеса́льная, ва́тная маши́на — wadding cardчеса́льная, во́йлочная маши́на — felt cardчеса́льная, иго́льчатая маши́на — wire cardчеса́льная, камво́льная маши́на — worsted cardчеса́льная, приготови́тельная маши́на — breaker cardчеса́льная, приготови́тельная однобараба́нная маши́на — single-cylinder breaker cardчеса́льная маши́на с двумя́ съё́мными бараба́нами — double-doffer cardчеса́льная, ро́вничная маши́на с ремешко́вым дели́телем — condenser card (with tape divider)чеса́льная, то́нкая маши́на — finisher cardчи́стильная маши́на1. кфт. film-cleaning machine2. ( для жести) branning machineчи́стильная, щё́точная маши́на текст. — cloth brushing machine; brushing machineчи́стильно-мо́ечная маши́на прок. — scrubbing machineчи́стильно-реставрацио́нная маши́на кфт. — film-renovating machineчулочновяза́льная маши́на — hosiery [stocking] knitterчулочнокраси́льная маши́на — hosiery dyeing machineшве́йная маши́на1. stitch(ing) machine, stitcher2. кож. seamerшве́йная маши́на с цепны́м стежко́м — chain-stitch machineшелуши́льная маши́на — hulling machine, huller, dehuller, scouring machine, scourer, sheller, shuckerшерстомо́йная маши́на — wool-scouring [wool-washing, fleece-washing, desuinting] machineшерстомо́йная, ло́пастная маши́на — paddle wool-washing machineшерстосго́нная маши́на — unhairing machineшинкова́льная маши́на — chopping machineшинкова́льная маши́на для капу́сты — cabbage shredderшкуросъё́мная маши́на1. skinning machine, skinner2. hide pulling machine, dehiderшле́ечная маши́на текст. — thread extractor, thread pickerшлифова́льная маши́на1. пищ. polishing machine, polisher, glazing machine, glazer2. кож. buffing machineшлифова́льная, проходна́я маши́на кож. — through-out buffing machineшлихтова́льная маши́на текст. — sizing machineшлихтова́льная, бараба́нная маши́на текст. — cylinder sizing machineшлихтова́льная маши́на для пря́жи текст. — yarn sizing machineшлихтова́льная, жгу́товая маши́на текст. — tape [ball] sizing machineшлихтова́льная маши́на с возду́шной суши́лкой — hot air sizing machineшлихтова́льная маши́на со щё́точным прибо́ром — dressing machineшлямо́вочная маши́на пищ. — sliming machineшлямодроби́льная маши́на пищ. — slime crushing machine, slime crusherшнекобурова́я маши́на — augering machine, augerшнурова́льная маши́на для загото́вок ве́рха кож. — upper-lacing machineшнурова́льная маши́на для табака́ — tobacco stringing machine, tobacco stringerшнуро́чная маши́на — banding machineшпулеочисти́тельная маши́на — bobbin-stripping machineшпунто́вочная маши́на дер.-об. — grooving machineшрифтолите́йная маши́на — typecasting machineштабелеразбо́рочная маши́на ( для разгрузки с поддонов) — depalletizing machine, depalletizerштампо́вочно-ко́вочная маши́на — forging-and-stamping machineштамповысека́льная маши́на полигр. — die-cutting machineштанцева́льная маши́на полигр. — punching machineштемпелева́льная маши́на ( для писем) — stamping machineщетиноскру́чивающая маши́на — hair curling machineщипа́льная маши́на текст. — willowing machineэлектри́ческая маши́на см. соответствующие термины под рубриками электри́ческий генера́тор и электродви́гательэлектри́ческая, вольтодоба́вочная маши́на — positive boosterэлектри́ческая, вольтопонижа́ющая маши́на — negative boosterэлектрографи́ческая маши́на полигр. — electrographic machineэлектрографи́ческая, ротацио́нная маши́на — rotary electrographic [rotary electrographic copy-making] machineэлектро́нно-вычисли́тельная маши́на — electronic computer (см. тж. ЭВМ)электросва́рочная маши́на — electric welding machine, electric welderэлектрострига́льная маши́на — electric clipperэлектрофо́рная маши́на — electrostatic [induction] machineэмульсио́нная маши́на — emulsifying machineэнергети́ческие маши́ны (собирательный термин, общетеоретическое понятие) — energy-converting machineryэпилиро́вочная маши́на — fur-cutting machineэтикетиро́вочная маши́на — labelling machine, labeller -
8 SPOR
* * *n. track, footprint (þeir rekja s. sem hundar); ganga (stíga) í s. e-m, to walk in one’s footsteps, follow one’s example (víst hefir þú vel fram gengit, en þó hefir þú eigi gengit mér í s.); ekki spor, not a step.* * *n. [Ulf. spaurds = στάδιον; A. S. spyrd, spor, = a track, footstep; O. H. G. spurt; Germ. spur; Dan. spor; these last having, like the Icel., dropped a d]:—a track, footprint; eptir þetta sté Froði í bergit … til þessa spors mun ek koma hvern dag, ok vita hvat í sporinu er, Fas. i. 63; manns-sporin í snjónum … heim munu liggja spor hans, Fs. 41; mátti eigi hrærask ór þeim sporum, Bs. i. 357; standa í þeim sporum, Sturl. ii. 63; þeir rekja spor sem hundar, Fms. i. 8; standa í sömum sporum. to stand still, Clem. 32, Fas. i. 63; hann stóð í spori er hann hafði gört sér, Grett. 89: ganga í spor e-m, to go in a man’s footsteps, go behind him, Nj. 26 vist hefir þá vel fram gengit, en þó hefir þú eigi gengit mér í spor, not followed in my steps, 108; hvetja sporit, to quicken one’s steps: spretta úr spori, to question the pace of a rider; fót-spor, q. v.: metaphorical phrases, þótti synir hans vel stíga í spor honum, his sons stepped well in his footprints, were like him, Fs. 61; blístra í spor e-m, Korm.; sjá ben markar spjóti spor, Sd.: the phrase, renna blóði í spor, Bkv. 17, referring to a heathen rite of making foster-brotherhood by blending blood in one’s footprints (vestigia sua mutui sanguinis aspersione perfundere, Saxo 12), cp. Gísl., Fbr. S.: at vörmu spori (adverbial), on the warm track, instantly, in return; ‘fote-hot,’ Chaucer; poët. usages, sverða spor, a’sword’s prints’ i. e. wounds, Úlf. 11. 16; eggja spor, an ‘edge-print,’ Lex. Poët.: dólg-spor = dólk-spor, dirk-prints., Hkv. 2. 40. spora-drjúgr, adj. fast pacing. -
9 στείβω
Grammatical information: v.Meaning: `to tread (on something), to densify by treading, to trod, to trample' (ep. poet. since Λ 534 a. Υ 499).Other forms: only presentst. except aor. κατ-έστειψας (S. OC 467; not quite certain), vbaladj. στιπτός (v. l. - ει-) `trodden solid, solid, hard'(S., Ar.), ἄ- στείβω `untrodden' (S.; also OGI 606?).Derivatives: στοιβή f. `stuffing, cushion, bulge etc.'; often as plantname `Poterium spinosum', of which the leaves were used to fill up (Hp., Ar., Arist., Epid. [IVa] etc.), with στοιβ-ίον `id.' (Dawkins JournofHellStud. 56, 10), - άς = στιβάς, - ηδόν `crammed in' (Arist.-comm.), - άζω, rarely w. δια- a.o., `to fill, to stuff' (Hdt., LXX a.o.), from which - αστός, - αστής, - ασις, - άσιμος, - ασία (hell. a. late). -- Besides zero grade nouns: A. στίβος m. `(trodden) road, path, footstep, trail' (ep. Ion. poet. since h. Merc.; cf. Porzig Satzinhalte 318), `fuller's workshop' (pap. IIIa). From this 1. στιβάς, - άδος f. `bed of straw, reed or leaves, mattress, bed, grave' (IA.) with - άδιον n. `id'. (hell. a. late), - αδεύω `to use like straw' (Dsc.). 2. στιβεύς m. `hound' (Opp.), `fuller' (pap.), = ὁδευτής (H.), - εύω `to track' (D. S., Plu., H.), = πορεύεσθαι (H.) with - εία f. `the tracking etc.' (D. S. a.o.), - εῖον n. `fuller's workshop' (pap.), - ευτής m. `hound' (Sostrat. ap. Stob.); also - ίη = - εία (Opp.; metr. cond.). 3. στιβική f. `fuller's tax' (pap. IIIa). 4. στιβάζω `to enter, to track etc.' with - ασις f. (late). 5. ἐστίβηται `has been tracked' perf. pass. (S. Aj. 874; στιβέω or - άω?). 6. ἄ-στιβ-ος `unentered' (AP), usu. - ής `id.' (A., S., also X. a.o.; joined to the εσ-stems and connected with the verb), - ητος `id.' (Lyc. a.o.; cf. ἐστίβηται). 7. Στίβων name of a dog (X. Cyn.). -- B. στιβαρός `solid, compact, massive, strong' (ep. poet. Il., also hell. a. late prose); like βριαρός a.o.; Chantraine Form. 227, also Benveniste Origines 19; cf. also Treu Von Homer zur Lyrik 49, - αρηδόν adv. `compact' (opposite σποράδην; late). -- C. With long vowel στί̄βη f. `ripe' (Od., Call.), - ήεις (Call.); on the meaning cf. πάγος, πάχνη to πήγνυμι.Etymology: From the Greek material the essential meaning appears to be the idea `tread (with the feet), make solid, fill up, press together' ( στοιβή, στιβάς, στι-βαρός), from where `tread' with `path, trace, track' ( στείβω, στίβος, στιβεύω). -- Exact agreements outside Greek for στείβω and related στίβος, στιβαρός are missing. Nearest comes Arm. stēp, gen. -oy `frequent, incessant, permanent' (adj. and adv.; on the meaning cf. πυκνός) with stip-em `press, urge', -aw, -ov `quick, diligent(ly)' from IE * stoibo- or * steibo-; so an exampel of the very rare IE b? Beside it with p the Lat. secondary formation stīpāre `press to gether, press, heap, fill up'; here also the Corinth. PN Στίπων (IG 4, 319)? -- To this can be connected in diff. languages on the one hand expressions for `fixed, stiff etc.': Germ., e.g. OE, MHG stīf `stiff, straight', Balt., e.g. Lith. stimpù, stìpti `become stiff or frozen', stiprùs `strong, steady'; on the other hand words for `bar, stalk, post etc.' in Lat. stīpes `pole, stem, bar', stipula `straw' and, with b (IE b as in στείβω), Lith., e.g. stíebas `mast(tree), pillar, stalk etc.', Slav., e.g. Russ. stébelь `stalk' etc. -- Further forms w. rich lit. in WP 2, 646ff., Pok. 1015f., W.-Hofmann s. stīpō, stips, stipula, Fraenkel and Vasmer s. vv. (Not hereVgl. στῖφος, στιφρός.)Page in Frisk: 2,781-782Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > στείβω
-
10 MAÐR
(gen. manns, pl. menn, with the art. menninir), m.1) man (irrespective of sex), human being (guð skapaði síðarst menn tvá, er ættir eru frá komnar);sýndi maðr manni, one showed it to another, it went from from hand to hand;fjöldi manns, a great number of people;múgr manns, crowd of people;2) degree in kinship;vera at þriðja, fjórða, fimta manni, to be related in the third, fourth, fifth degree;hann var manni firr en systrungr Bárðar, he was the son of a cousin of B.;* * *m., qs. mann-r, which form also occurs in old poets, engi mannr und ranni, Vellekla, (for the change of nn before r into ð see the introduction to letter N); gen. manns, dat. manni, acc. mann, plur. menn, qs. menn-r; with the article, menninir, so always in old writers, but in mod. mennirnir erroneously, as if from mennir: the plur. meðr, answering to the sing. maðr, occurs in old poets—meðr vituð öðling æðra, Fms. vii. 87 (in a verse); Norð-meðr róa naðri, vi. 309 (in a verse); meðr fengu mikit veðr, Edda 102; hirð-meðr, veðja, Rekst., all verses of the 11th and 12th centuries; er meðr Myrkvið kalla, Akv. 5: meðr hlutu sár, Fbr. 75 new Ed. (in a verse): gen. pl. manna, dat. mönnum, acc. menn. In Ballads and Rímur after the 15th century, and hence in eccl. writers of later times, a nom. mann is now and then used, esp. in compds influenced by Germ. and Engl., e. g. hreysti-mann, Skíða R. 58; or for the sake of rhyme, ætla þú ekki, aumr mann | af komast muni strafflaust hann, Pass. 14. 17: [Ulf. manna = ἄνθρωπος; in other Teut. languages spelt man, or better mann.]B. A man = Lat. homo, Gr. ἄνθρωπος, also people; eigi vil ek segja frá manninum þvíat mér er maðrinn skyldr, þat er frá manni at segja, at maðr er vel auðigr at fé, Nj. 51; mennskr maðr, a manlike man, a human being, opp. to giants or beings of superhuman strength, Gm. 31; menn eru hér komnir ef menn skal kalla, en líkari eru þeir þursum at vexti ok sýn en mennskum mönnum, Eg. 110; flýjum nú! ekki er við menn um at eiga, Nj. 97; þat hafa gamlir menn mælt, at þess manns mundi hefnt verða ef hann félli á grúfu, Eg. 107; þeir ungu menn ( the young people) elskask sín í millum, Mar.; þótt nökkut væri þústr á með enum yngrum mönnum, Ld. 200; fjöldi manns, múgr manns, Fms. ii. 45, 234, xi. 245; þykkir mönnum nökkur várkunn til þess, 192; var þat margra manna mál, at …, Eg. 537, Fms. i. 45; er þat íllt manni? Eg. 604; sá maðr, that person, K. Þ. K. 4; manna beztr, fríðastr …, the best, fairest … of men, passim; allra manna bezt, beyond all men, best of all men, Bs. i. 67; kona var enn þriði maðr, Hkr. iii. 184; hvárr þeirra manna, each of the wedded fair, Grág. i. 476; góðir menn, good men! in addressing, passim: allit., Guði ok góðum mönnum, to God and all good men, Bs. i. 68: sayings, maðr skal eptir mann lifa, man shall live after man (as a consolation), Eg. 322: maðr er manns gaman, man is man’s comfort, Hm. 46; whence huggun er manni mönnum at, Pass. 2. 10: maðr eptir mann, man after man, in succession; or, maðr af manni, man after man, in turn: sýndi maðr manni, man shewed it to man, it went round from hand to hand, Fms. vi. 216; nú segir maðr manni þessi fagnaðar-tíðendi, Bs. i. 181, Þiðr. 142; kunni þat maðr manni at segja at Bróðir felldi Brján, Nj. 275.2. phrases, þat veit menn (the verb in sing., the noun in plur.), every one knows that! to be sure! Art. 31, 62, Karl. 48; meðr of veit, Sighvat: mod. viti menn! with a notion of irony; thus also menn segja, men say, (in old poët. usage elliptically, kveða = Lat. dicunt, Vþm. 24, 26, 28, 30, Gm. 13, Hdl. 42, Hm. 11; kváðu, people said, Vm. 33): the sing. maðr = Fr. on, mod. Dan. man (in Dan. man siger), is not vernacular.3. in compds. kvenn-maðr, a woman; karl-maðr, a man: of families, Mýra-menn, Síðu-menn, Landn.: inhabitants, people, Norð-menn, Norsemen; Noregs-menn, the men of Norway; Athenu-menn, Athenians; Korintu-menn, Corinthians; of condition of life, leik-menn, laymen; kenni-menn, clergymen; búand-menn, peasants; valds-menn, rulers; kaup-menn, merchants; sjó-menn, seamen; vinnu-menn, labourers.4. degree in a lineage: at þriðja, fjórða, fimta … manni, in the third, fourth, fifth … degree, Grág. i. 321; manni firnari en systrungr …, one degree remoter than …, used of odd degrees (e. g. four on one side and three on the other), ii. 172; hann var manni firr en systrungr Bárðar, he was an odd second cousin of B., Bárð. 165; hence tví-menningar, þrí-menningar, fjór-menningar …, a second, third, fourth … cousin, passim.II. a man. Lat. vir; vér höfum þrjú skip ok hundruð manna á hverju, Fas. ii. 521; síðan fór hann til manna sinna, Fms. v. 514; greiða eyri gulls hverjum manni, 178; hann fór með of manns yfir landit, iv. 146; and so in countless instances: Sigurðar-menn, the followers of S.; Tuma-menn, konungs-menn, Krist-menn, kross-menn, vii. 293, 299, Ó. H. 216.2. a husband; Guð er Kristinnar andar maðr er honum giptisk í trú, Greg. 31: freq. in mod. usage, maðrinn minn, my husband! dóttur-maðr, a son-in-law.3. metaph., vera maðr fyrir e-u, to be man enough for it, able to do it; eg er ekki maðr fyrir því, maðr til þess, id.; hann sýndisk eigi maðr til at setjask í svá háleitt sæti, Bs. i. 743; mikill, lítill, maðr fyrir sér, to be a great, strong, weak man, and the like.III. the Rune m, see introduction.C. COMPDS, manns- and manna-: manns-aldr, m. a man’s life, generation, 623. 10, Fms. viii. 240, Fas. i. 406. manns-bani, a, m. ‘man’s bane,’ a man-slayer, Js. 49, Ni. 119. manns-barn, n. a ‘man’s bairn;’ in the phrase, hvert m., every child of man, Sturl. i. 47. manna-bein, n. pl. human bones, Fms. i. 230. manns-blóð, n. human blood, Nj. 59, Fms. iii. 125. manna-búkar, m. pl. corpses of slain, Fms. iii. 7, xi. 355. manna-bygð, f. human abodes, opp. to the wilderness, Fms. i. 215. manna-bær, m. dwelling-houses, Ann. 1390. manns-bætr, f. pl. weregild, Eg. 259. manns-efni, n. a man to be; gott-m. (see efni), Eg. 368, Fms. i. 174, Fær. 231. manna-farvegr, m. a foot-path, Gþl. 539. manns-fingr, m. a human finger. manna-forráð, n. ‘man-sway,’ rule, dominion; the godord or priesthood is often in the Laws and Sagas so called, Hrafn. 21, Nj. 149, Grág., Ísl. ii. 402, Fms. x. 45. manna-forræði, n. = mannaforráð, Nj. 231, Ld. 310. manns-fótr, m. a human foot, Hkr. ii. 114. manna-fundr, m. a meeting of men, Grág. i. 420. manns-fylgja, u, f., or manna-fylgjur, f. pl. fetches of men, Lv. 69, Fs. 68; see fylgja. manna-för, n. pl. men’s footprints, Eg. 578. manna-grein, f. distinction of men, Fms. viii. 21. manns-hauss, m. a human skull, Þorf. Karl. 242. manns-hár, n. human hair, Edda 4, Fas. iii. 266. manns-hold, n. human flesh, Fms. xi. 235. manna-hugir, m. pl., see hugr III. 2, Háv. 55, Þórð. 17 new Ed. manna-hús, n. pl. men’s houses, Fbr. 77: human abodes. manns-höfuð, manna-höfuð, m. (he human head, K. Á. 1, Fms. x. 280, Nj. 275. manns-hönd, f. a human hand, Fas. i. 66. manns-kona, u, f. a man’s wife, married woman, Grág. i. 335, 337, 341, 344, 380, Bs. i. 777, Sks. 340. manna-lát, n. the loss of men, loss of life, death, Nj. 248, Eg. 585, Orkn. 296. manns-lát, n. a person’s death, decease; heyra mannslát, to hear of a person’s death. manns-líf, n. man’s life, Hom. 6. manns-líki, n. human shape, Edda 9. manna-lof, n. praise of men, Hom. 83. manna-mál, n. human voices, human speech, Nj. 154; or manns-mál, id., in the phrase, það heyrist ekki mannsmál, no man’s voice can be heard, of a great noise. manna-missir, m. the loss of men, Sturl. iii. 7, Fas. ii. 552. manns-morð, n. murder, N. G. L. i. 256. manna-mót, n. = mannfundr, Grág. i. 343. manns-mót, n. manly mien, ‘manfulness,’ Fms. i. 149, xi. 86; þat er mannsmót að honum, he looks like a true man. manna-munr, m. distinction, difference of men, Bs. i. 855. manna-múgr, m. a crowd of people, Fær. 12. manns-mynd, f. the human shape, Stj. 147. manna-reið, f. (a body of) horsemen, Nj. 206. manna-samnaðr, m. = mannsafnaðr, Ísl. ii. 83. manna-seta, u, f. men staying in a place, Ld. 42. manna-skipan, f. the placing of people, as at a banquet, in battle, Korm. 62, Sturl. i. 20, ii. 237. manna-skipti, n. pl. exchange of men, Germ. auswechselung, Hkr. i. 8. manna-slóð, f. ‘man’s sleuth,’ a track of men, Sturl. i. 83. manna-spor, n. pl. men’s footprints. Sturl. ii. 90, Eg. 578, Landn. 191. manna-styrkr, m. help, Þórð. 74. manna-sættir, m. a daysman, peacemaker, Fms. x. 51, Eb. manna-taka, u, f. a reception of men, strangers, Fb. ii. 194. manna-tal, n. = manntal, Hkr. ii. 340. manns-váði, a, m. danger of life, Fms. viii. 224. manna-vegr, m. a road where men pass, opp. to a wilderness, Grett. 115 A, Ld. 328. manna-verk, n. pl. = mannvirki, man’s work, work by human hands, Fb. i. 541. manns-verk, n. work to be done by a person, N. G. L. i., 38, Gþl. 114. manna-vist, f. a human abode. Fms. i. 226, Jb. 9, Orkn. 434. manns-vit, n. ‘man’s wit,’ human understanding, reason, Nj. 106. manna-völd, n. pl.; in the phrase, e-t er af manna-völdum, it is due to human causes, not by natural causes, e. g. of a fire, the disappearance of a thing, or the like, Nj. 76, Fms. ii. 146, iii. 98. manns-vöxtr, m. a man’s stature, Fas. ii. 508, Hom. 112. manna-þengill, m. king of men, the name of Njörð, Gm. 16, Edda 104. manns-æði, n. human bearing, behaviour. manns-æfi, f. man’s lifetime; mart kann skipask á mannsæfinni, a saying, Fms. vii. 156; mart verðr á mannsætinni, útítt var þat þá er vér vórum ungir, Fær. 195. -
11 lira
līra, ae, f. [perh. fr. lisa; O. H. Germ. Leisa; Germ. Geleise, a track or rut; cf. delirus], the earth thrown up between two furrows, a ridge:II.liras rustici vocant easdem porcas, cum sic aratum est, ut inter duos latius distantes sulcos medius cumulus siccam sedem frumentis praebeat,
Col. 2, 4, 8:patentes liras facere,
id. 2, 8, 3:proscissa lira,
id. 2, 10; cf. id. 11, 3.—Transf., a furrow, acc. to Non. 17, 32; cf. lira, aulax, Gloss. Philox. -
12 DREPA
* * *(drep; drap, drápum; drepinn), v.I. with acc. or absol.;1) to stike, beat, knock;drepa e-n vendi, to strike one with a rod;hann tók hörpu sína ok drap strengi (struck the strings) til sláttar; drepa járn, to hammer iron;drepa or drepa högg á dyrr, to knock at the door;drepa botn úr keraldi, to knock the bottom out of a tub;at eigi drepir þú mik í dúp, that you knock me not into the deep;drepa í hel, í dauða, til heljar, to smite to death;2) to kill, slay (skulu vér nú fara at honum ok drepa hann);3) in a game of chess, to take a piece (þá drap jarl af honum riddara);drepa eld, to strike, fire (= drepa upp eld);drepa slóð, to make a trail (drápu kyrtlarnir döggslóðina);5) with prep., drepa af, to kill, slaughter (cattle);drepa niðr, to kill off (þótt hirðmenn þínir sé drepnir niðr sem svn);drepa sik ór dróma, to get rid of (throw off) a fetter;drepa til e-s, to strike, hit, at one;drepa e-t undir sik, to knock or drag down (skaltu standa hiá, er fjándi sá drepr mik undir sik);drepa upp eld = drepa eld;drepa e-t út, to divulge a thing;drepa yfir e-t, to hide, suppress;drap hann brátt yfir (he soon mastered) harm sinn;6) refl., drepast, to perish, die, esp. of cattle (fé hans drapst aldri af drephríðum);recipr. to put one another to death (þá diepast menn fyrir ágirni sakir);drepa menn fyrir, to kill one another’s men;7) impers., drepr honuin aldregi ský (acc.) í augu, his eyes never get clouded;ofrkappit (acc.) drepr fyrir þeim (their high spirits break down), þegar haminjan brestr; drap þó heldr í fyrir honum, he rather grew worse, his eyes grew weaker;nú drepr ór hljóð (acc.) fyrst ór konunginum, the king became silent at once;þá drap stall ór hjarta hans, his heart failed;ofan drap flaugina, the vane was knocked down;regn (acc.) drepr í gegnum et, the rain beats through (the thatch);II. with dat.;1) to put, thrust;hendi drap á kampa, he put his hand to his beard;drepa fœti (fótum) í eð, to strike (knock) one’s foot against, stumble over (drap fótunum í þrøskuldinn ok lá fallinn);drepa höfði, to droop (with) the head (Egill drap höfðin niðr í feld sinn);drepa fingri í munn sér, to put the finger into the mouth;drepa hendi til es, við em, to give one a slap with the hand;drepa hendi við e-u, to wave away with the hand to refuse a kind offer (drepa hendi við boðnu gulli);2) to tuck up the sleeves or skirts of a garment (hann hafði drepit upp skautunum);drepa hári undir belti sér, to tuck the hair under the belt (of a lady);3) to dip, immerse;4) drepa orði, dómi á et, to talk, judge of;drepa huldu á et, to hide, keep secret;5) spoil (drepa gleði, teiti es);drepa kosti es, to destroy one’s happiness;impers. drap þá skjótt kosti, the cheer was soon gone;6) drepa niðr e-u, to suppress (drepa niðr konungs rétti, illu orði);drepa niðr sœmd es, to drag down one’s reputation, to disparage one;drepa niðr máli, to quash a lawsuit.* * *pret. drap, 2nd pers. drapt, mod. drapst, pl. drápu; pret. subj. dræpi; part. drepit; pres. drep; with the suff. neg. pret. drap-a. Orkn.: [A. S. drepan; Dan. dræbe; Swed. drapa; O. H. G. trefan; mod. Germ. treffen, whence the mod. Dan. treffe, in the sense to hit; Ulf. uses slahan and stautjan, but never dripan; in Engl. the word is lost.]A. WITH ACC., OR ABSOL. högg ( a blow) or the like being understood, to strike, beat:I. act. of music, to strike the chords, (cp. phrases such as, slá danz, to strike up for a dance; slagr is battle and poem, Trolla-slagr and Gýgjar-slagr are names of poems); hann tók hörpu sína ok drap strengi ( struck the strings) til slags, Stj. 458 (hence drápa, a song); d. e-n vendi, to strike with a rod, Skm. 26: to knock, d. á dyrr, or d. högg á dyrr, to knock at a door, Nj. 150; síðan gengu þau heim bæði ok drápu á dyrr, 153; drápu þar á dyrr, Sturl. iii. 154: metaph., d. á e-t, to touch slightly on a matter; d. botn ór keraldi, to knock the bottom out of a jar, Fms. xi. 34; d. járn, to beat iron (a blacksmith’s term) with a sledge-hammer, Grett. 129, cp. drep-sleggja.2. esp. with the sense of violence, to knock, strike; áfallit hafði drepit hann inn í bátinn, Bs. i. 422; at eigi drepir þú mik í djúp, that thou knockest me not into the deep, Post. 656 B. 9; herða klett drep ek þér hálsi af, Ls. 57.β. as a law term, to smite, strike; ef maðr drepr ( smites) mann, ok varðar þat skóggang, Grág. ii. 116; eigu menn eigi at standa fyrir þeim manni er drepit hefir annan, id.; ef maðr drepr mann svá at bein brotna, 14; nú vænisk sá maðr því er drap, at…, 15; þat er drep ef bein brotna, ok verðr sá úæll till dóms er drepit hefir, 16; nú vænisk hinn því, at hann hafi drepit hann, 19.γ. the phrases, d. e-n til heljar, Grág. ii. 161, or d. til dauðs, to smite to death; Josúa drap til dauða alla þjóð Anakim, Stj. 456; d. í hel, id., Hbl. 27; hence3. metaph. or ellipt. to kill, put to death, cp. Lat. caedere, Engl. smite; eigi er manni skylt at d. skógarmann, þótt…, Grág. ii. 162; skulu vér nú fara at honum ok d. hann, Nj. 205; þar varð illa með þeim því at Ásgrímr drap Gaut, 39; til þess at d. Grim, Eg. 114; tóku þeir af eignum jarla konungs en drápu suma, Fms. i. 6; er drepit hafði fóstra hans …, eigi hæfir at d. svá fríðan svein …, d. skyldi hvern mann er mann údæmðan vá, 80; konung drápum fyrstan, Am. 97; drap hann ( smote with the hammer) hina öldnu jötna systur, Þkv. 32; d. mátti Freyr hann með hendi sinni, Edda 23.β. in a game (of chess), to take a piece; þá drap jarl af honum riddara, Fms. iv. 366; taflsins er hann hafði drepit, vi. 29; Hvítserkr hélt töfl einni er hann hafði drepit, Fas. i. 285.γ. adding prepp. af, niðr, to slaughter, kill off; þótt hirðmenn þínir sé drepnir niðr sem svín, Fms. vii. 243: d. af, to slaughter (cattle); yxni fimm, ok d. af, Ísl. ii. 330; láttu mik d. af þenna lýð, Post. 656 B. 9.4. metaph. phrases; d. e-m skúta, to taunt, charge one with; áfelli þat er konungr drap oss skúta um, Fms. iv. 310; hjarta drepr stall, the heart knocks as it were against a block of stone from fear, Hkr. ii. 360, Orkn., Fbr. 36 (hence stall-dræpt hjarta, a ‘block-beating’ faint heart): d. upp eld, to strike fire, Fms. iv. 338: d. sik ór dróma, to throw off the fetter, Edda 19: d. e-t undir sik, to knock or drag down, skaltú standa hjá er fjandi sá drepr mik undir sik, Grett. 126, 101 A: d. slóð, to make a slot or sleuth (trail); d. kyrtlarnir slóðina, the cloaks trailed along the ground so as to leave a track, Gísl. 154: to trail or make a track of droves or deer, Lex. Poët.: d. e-t út, to divulge a thing (in a bad sense), Fms. vi. 208; d. yfir e-t, to hide, suppress, drap hann brátt yfir ( he soon mastered) harm sinn, Bs. i. 140 (hence yfir-drep, hypocrisy, i. e. cloaking).II. reflex., drepask, to perish, die, esp. of beasts; fé hans drapsk aldrei af megrð ok drephríðum, Eb. 150; drapsk allt hans fólk, Fms. v. 250.2. recipr. to put one another to death; þá drepask bræðr fyrir ágirni sakar, Edda 40; nú drepask menn (smite one another), eðr særask eðr vegask, Grág. ii. 92; ef menn d. um nætr, Fms. vii. 296; er sjálfir bárusk vápn á ok drápusk, viii. 53; en er bændr fundu at þeir drápusk sjálfir, 68; drepask niðr á leið fram, Ld. 238; drepask menn fyrir, to kill one another’s men, Fms. vii. 177; görðisk af því fjandskapr með þeim Steinólfi svá at þeir drápusk þar (menn?) fyrir, Gullþ. 14.III. impers., drepr honum aldregi ský (acc.) í augu, his eyes never get clouded, of the eagle flying in the face of the sun, Hom. 47; ofrkappit (acc.) drepr fyrir þeim ( their high spirits break down) þegar hamingjan brestr, Fms. vi. 155; drap þó heldr í fyrir honum, he rather grew worse, i. e. his eyes grew weaker, Bjarn. 59; nú drepr ór hljóð (acc.) fyrst ór konunginum, the king became silent at once, Fms. xi. 115; stall drepr ór hjarta e-s, Fbr. 36 (vide above, I. 4); ofan drap flaugina (acc.), the flaug was knocked down, Bs. 1. 422; regn drepr í gögnum e-t, the rain beats through the thatch or cover, Fagrsk. 123 (in a verse).β. in mod. usage, drepa is even used in the sense to drip (= drjupa), e. g. þak, hús drepr, the thatch, house lets water through.B. WITH DAT.:I. denoting gentle movement; in many cases the dat. seems to be only instrumental:1. of the limbs; hendi drap á kampa, be put his hand to his beard, Hom. 21; d. fæti (fótum), to stumble, prop. to strike with the foot, Nj. 112, Fas. ii. 558, Bs. i. 742, Hom. 110, Grett. 120; d. fæti í e-t, to stumble against, 103; d. fæti við e-t, id., Fas. ii. 558; d. höfði, to droop, nod with the head; drap í gras höfði, (the horse) drooped with the head, let it fall, Gkv. 2. 5; d. niðr höfði, id., Nj. 32; Egill sat svá opt, at hann drap höfðinu niðr í feld sinn (from sorrow), Eg. 322, O. H. L. 45 (for shame); d. fingri í munn sér, to put the finger into the mouth, Edda 74; fingri drap í munninn sinn (of a child), the words of a ditty; d. hendi til e-s, or við e-m, to give one a slap with the hand (inst. dat.), Nj. 27; hence metaph., d. hendi við e-u, to wave away with the hand, to refuse a kind offer, Bs. i. 636; d. hendi við boðnu gulli, Al. 75: the phrase, d. hendi við sóma sínum, cp. Al. 162.2. to tuck up the sleeves or skirts of a garment; d. skautum (upp), Fms. vii. 297; hann hafði drepit upp skautunum, Lv. 85; hann hafði drepit upp fyrir blöðunum undir beltið, Eb. 226: Sigurðr drap blöðunum undir belti sér, Orkn. 474; d. hári undir belti sér, to tuck the hair under the belt (of a lady), hárit tók ofan á bringuna ok drap hón (viz. því) undir belti sér, Nj. 24; hafði hár svá mikit, at hann drap undir belti sér, 272.II. to dip; d. skeggi í Breiðafjörð niðr, to dip the beard in the Breidafiord, i. e. to be drowned, Ld. 316; d. hendi, or fingri í vatn, to dip the hand, finger into water (vide above); d. barni í vatn, to dip a baby into water, i. e. to baptize, K. Þ. K. 10: the phrase, d. fleski í kál, to dip bacon into kale broth, Fas. iii. 381; nú taka þeir hafrstökur tvær, ok d. þeim í sýrukerin, Gísl. 7.β. the phrase, d. e-u, of wax, lime, butter, or the like, to daub, plaster, fill up with; þú skalt taka vax ok d. því í eyru förunauta þinna, Od. xii. 77; síðan drap eg því í eyru á öllum skipverjum, 177; vaxið er eg hafði drepið í eyru þeim, 200; d. smjöri í ílát, to fill a box with butter.γ. metaph. phrases; d. dul á e-t, to throw a veil over, Hkr. ii. 140, in mod. usage, draga dulur á e-t: the phrase, d. í skörðin (the tongue understood), to talk indistinctly, from loss of teeth; d. orði, dómi á e-t, to talk, reason, judge of a thing, Fms. ix. 500; d. huldu á, to hide, cloak, keep secret, xi. 106: d. e-u á dreif, prop. to ‘throw adrift,’ throw aside, i. e. think little of a thing, þessu var á dreif drepit, it was hushed up, Orkn. 248; áðr hafði mjök verit á dreif drepit um mál Bjarnar ( there had been much mystery about Björn), hvárt hann var lífs eðr eigi, sagði annarr þat logit, en annarr sagði satt, i. e. no one knew anything for certain, Bjarn. 20; en eigi varð vísan á dreif drepin ( the song was not thrown aside or kept secret) ok kom til eyrna Birni, 32; drápu öllu á dreif um þessa fyrirætlan, hushed it all up, Eg. 49: d. í egg e-u, prop. to bate the edge of a thing, to turn a deaf ear to, Orkn. 188, metaphor from blunting the edge of a weapon.δ. d. e-u niðr, to suppress a thing (unjustly); d. niðr konungs rétti, N. G. L. i. 7 5; d. niðr sæmd e-s, to pull down a person’s reputation, Boll. 346; d. niðr illu orði, to keep down a bad report, suppress it, Nj. 21; d. niðr máli, to quash a lawsuit, 33; drepit svá niðr herörinni, Fms. iv. 207.ε. d. glaumi, gleði, teiti e-s, to spoil one’s joy, Lex. Poët.; d. kosti e-s, to destroy one’s happiness, Am. 69: impers., drap þú brátt kosti, the cheer was soon gone, Rm. 98. -
13 REKJA
(rek, rakta, rakiðr or raktr), v.1) to spread out, unwind, unfold, = r. í sundr (hón rakti motrinn ok leit á um hríð);refl., rekjast, to unwind itself (en þráðrinn raktist af tvinnahnoðanu); lát hendr þínar rekjast niðr fyrir þik, let they arms hang straight down; rekjast ór svefni, to start from sleep;2) to track, trace (þeir rekja spor sem hundar); r. kyn, ættir, to trace a pedigree; r. fram, to expound (bað hann fram r. guðs lög); r. minni til, to remember.* * *pres. rek; pret. rakði and rakti; subj. rekði, rekti; part. rakinn (older rakiðr); imper. rek, rektú; different from reka; [Ulf. uf-rakjan = ἐκτείνειν, ἐπισπαν; Engl. reach; Dan.-Swed. række, räcka; Germ. reichen; Gr. ὀ-ρέγω; Lat. rĕgo; cp. also rakna, réttr, q. v.]:—to spread out, unfold, unwind, of cloth, a clew, thread, and the like, rekja, rekja sundr; hón rakti motrinn ok leit á um hrið, Ld. 202; hón þrífr upp motrinn ok rekr sundr, 192; sýndi hón Þorsteini marga dúka ok röktu í sundr, Grett. 160; þat var helzt gaman Helgu, at hón rekði skikkjuna Gunnlaugs-naut, ok horfði þar á löngum, Ísl. ii. 274, 275; hann leiddi hann um eik ok rakti svá ór honum þarmana, Nj. 275; af skolu þau klæði rekja, unwrap the clothes, N. G. L. i. 339:—reflex. to unwind itself, en þráðrinn rakðisk af tvinna-hnoðanu, Hkr. iii. 117; röktusk svá á enda allir hans þarmar, Fb. i. 527; lát hendr þínar í tómi rekjask niðr fyrir þik, do stretch thy arms straight down, Sks. 293; rekjask ór svefni, to arise from sleep, Am. 88: rekjask úr, to unwind itself, get disentangled, be set right; það rekst úr bágindum hans.2. to discharge; ef þræll manns rekr til lausnar at leysa sik, þá skal eigi gefa honum frelsi fyrr en hann hafi hálf-goldit verð sitt, N. G. L. i. 174.II. to trace; rekja spor, to track, trace; þeir rekja spor sem hundar, Fms. i. 8; þeir röktu spor hans norðan, Landn. 179, Fs. 66:—rekja kyn, ættir, to trace a pedigree, Ó. H. (pref.), Hdl. 44; þar skal rekja til bauga-tal, Grág. ii. 63; guðin rökðu til spádóma, at …, Edda 18, Stj. 444, Mar.; lítt rekjum vér drauma til flestra hluta, Nj. 178; rekja minni til, to recollect, remember, Fms. viii. 278; þeir röktu fram sín vísendi, Stj. 602; bað hann fram r. Guðs lög, to expose, Fms. viii. 277; rakti hann fyrir þeim helgar ritningar, Hom. (St.); r. bænir sínar fyrir e-n, to say one’s prayers, Ó. H. (in a verse). -
14 spatium
spătĭum, ii, n. [root spa-, to draw; Gr. spaô; span-, to stretch; Gr. spanis, want; cf.: penomai, penês; Germ. spannen; Dor. spadion (=stadion), race-course; cf. Lat. penuria], room, a space (very freq. and class.).I.Lit.A.In gen.: est natura loci spatiumque profundi, Quod neque percurrere flumina possint, Nec, etc.... Usque adeo passim patet ingens copia rebus;B.Finibus exemptis,
Lucr. 1, 1002; 5, 370; 1, 389:locus ac spatium, quod inane vocamus,
id. 1, 426; cf. id. 1, 523:per totum caeli spatium diffundere sese (solis lux),
id. 4, 202; cf.:tres pateat caeli spatium non amplius ulnas,
Verg. E. 3, 105:flumen Dubis paene totum oppidum cingit: reliquum spatium, quā flumen intermittit, mons continet,
Caes. B. G. 1, 38:temporibus rerum et spatiis locorum animadversis,
id. B. C. 3, 61 fin.:quod spatium non esset agitandi,
Nep. Eum. 5, 4:spatium loci,
Quint. 8, 3, 84:spatio distante,
Ov. M. 11, 715.—In partic.1.A (limited) space, distance, interval (syn. intervallum):b.siderum genus spatiis immutabilibus ab ortu ad occasum commeans,
Cic. N. D. 2, 19, 49:magno spatio paucis diebus confecto,
Caes. B. G. 3, 29:itineris spatium,
id. B. C. 1, 24 fin.:viae spatium,
the distance, length, Ov. M. 8, 794:trabes paribus intermissae spatiis (shortly before: paribus intervallis),
Caes. B. G. 7, 23; cf.:alios ineunt cursus aliosque recursus Adversi spatiis,
Verg. A. 5, 584 Coningt. ad loc.:hic locus aequo fere spatio ab castris utrisque aberat,
Caes. B. G. 1, 43:inter duas acies tantum erat relictum spatii, ut, etc.,
id. B. C. 3, 92:cum Viridorix contra eum duum milium spatio consedisset,
id. B. G. 3, 17:magnum spatium abesse,
id. ib. 2, 17:quo tanta machinatio ab tanto spatio institueretur?
id. ib. 2, 30:tormentorum usum spatio propinquitatis interire,
id. B. C. 2, 16 fin.:jamque tenebat Nox medium caeli spatium,
Hor. S. 2, 6, 101:illi medio in spatio chorus Occurrit,
Verg. A. 10, 219:dimidium fere spatium confecerat, cum, etc.,
Nep. Eum. 9, 1:spatium discrimina fallit,
the distance, Ov. M. 8, 577.—Size, bulk, extent:2.dum spatium victi considerat hostis (serpentis),
Ov. M. 3, 95:elephantis,
Luc. 9, 732:oris Et colli, ov. M. 2, 672: dat spatium collo,
id. ib. 3, 195:breve lateris,
Juv. 6, 503; cf.:quod sit homini spatium a vestigio ad verticem,
Plin. 7, 17, 17, § 77:spatia montis,
id. 35, 1, 1, § 2:spatium admirabile rhombi,
very large, Juv. 4, 39:vasti corporis,
Sen. Hippol. 806:plantae Herculis,
Gell. 1, 1, 2: trahit aures in spatium, in length, i. e. lengthens them out, Ov. M. 11, 176; so,in spatium,
id. ib. 2, 197; 7, 783; Sil. 13, 562.—An open space for walking, racing, etc., in.a.A walk, promenade; a public place or square, etc. (cf. ambulatio):b.urbs delubris distincta spatiisque communibus,
Cic. Rep. 1, 26, 41:templaque et innumeris spatia interstincta columnis,
i. e. colonnades, porticos, Stat. S. 3, 5, 90:quin igitur ad illa spatia nostra sedesque pergimus, ubi cum satis erit deambulatum, requiescemus,
Cic. Leg. 1, 4, 14:spatia silvestria,
id. ib. 1, 5, 15:orator ex Academiae spatiis,
id. Or. 3, 12 (quoted by Quint. 12, 2, 23, and by Tac. Or. 32):Academiae non sine causā nobilitata spatia,
Cic. Fin. 5, 1, 1: locus planis Porrectus spatiis, in level spaces, i. e. plains, Hor. Ep. 1, 7, 42:ille actus habenā Curvatis fertur spatiis,
Verg. A. 7, 381.—A race-course, track:c.sicut fortis equus, spatio qui saepe supremo Vicit Olympia,
Enn. Ann. 18, 22:nec vero velim quasi decurso spatio a calce ad carceres revocari,
Cic. Sen. 23, 83:amat spatiis obstantia rumpere claustra,
Hor. Ep. 1, 14, 9:cum carceribus sese effudere quadrigae, Addunt in spatia,
Verg. G. 1, 513 Forbig. ad loc.:hic ad Elei metas et maxuma campi Sudabit spatia,
id. ib. 3, 202: signoque repente Corripiunt spatia [p. 1736] audito, id. A. 5, 316:tritumque relinquunt Quadrijugi spatium,
Ov. M. 2, 168; cf.:equi Pulsabant pedibus spatium declivis Olympi,
id. ib. 6, 487:abstulere me velut de spatio Graeciae res immixtae Romanis,
Liv. 35, 40, 1:nobilis equos cursus et spatia probant,
Tac. Or. 39.—Poet., in gen., room or space in a building:3.Phocus in interius spatium pulchrosque recessus Cecropidas ducit,
the inner space, the interior, Ov. M. 7, 670.—Transf., the action of walking, a walk, promenade; a turn, course:II.cum in ambulationem ventum esset, Scaevolam, duobus spatiis tribusve factis, dixisse, etc.,
Cic. de Or. 1, 7, 28; cf. id. Rep. 1, 12, 18; Suet. Aug. 83:si interdum ad forum deducimur, si uno basilicae spatio honestamur,
Cic. Mur. 34, 70:septem spatiis circo meruere coronam,
Ov. Hal. 68:(agitatores) septimo spatio palmae appropinquant,
Sen. Ep. 30, 13.—Trop.A.Of time.1.In gen., a space of time, interval, period:2.spatia omnis temporis non numero dierum sed noctium finiunt,
Caes. B. G. 6, 18:spatium praeteriti temporis,
Cic. Arch. 1, 1:quantum fuit diei spatium,
as the portion of the day allowed, Caes. B. G. 2, 11 fin.:annuum spatium,
id. B. C. 3, 3:annuum, menstruum, diurnum, nocturnum,
Cic. Inv. 1, 26, 39:dierum triginta,
id. Verr. 2, 2, 39, § 96:parvo dilexit spatio Minoida Theseus,
Prop. 2, 24, 43 (3, 19, 27):spatio brevi,
Hor. C. 1, 11, 6:in brevi spatio mutantur secla animantum,
Lucr. 2, 77; so,in brevi spatio,
Ter. Heaut. 5, 2, 2:aliquid longo spatio tenere,
Cic. Off. 2, 23, 81:me ex comparato et constituto spatio defensionis in semihorae curriculum coëgisti,
id. Rab. Perd. 2, 6:hoc interim spatio conclave illud concidisse,
id. de Or. 2, 86, 353:spatia annorum,
Prop. 3 (4), 21, 31:spatium juventae Transire,
Ov. M. 15, 225:illa dies... incerti spatium mihi finiat aevi,
id. ib. 15, 874:post sexagesimum vitae spatium,
i. e. after the sixtieth year, Plin. 7, 50, 51, § 170.—In partic.a.Of a portion of time in which to do any thing, space, time, leisure, opportunity:b.neque, ut celari posset, tempus spatium ullum dabat,
Ter. Hec. 3, 3, 14:nisi tempus et spatium datum sit,
Cic. Quint. 1, 4:irae suae spatium et consilio tempus dare,
Liv. 8, 32:ubicumque datum erat spatium solitudinis,
Ter. Hec. 1, 2, 55:quantum spatii nobis datur,
Cic. de Or. 1, 59, 252:tempus inane peto, requiem spatiumque furori,
Verg. A. 4, 433: ne properes, oro;spatium pro munere posco,
Ov. R. Am. 277:proin quicquid est, da tempus ac spatium tibi. Quod ratio non quit, saepe sanavit mora,
Sen. Agam. 2, 129.—Esp.: spatium (aliquid, nihil spatii, etc.) alicui faciendi or ad faciendum aliquid, time to do a thing:breve spatium'st perferundi quae minitas mihi,
Plaut. Capt. 3, 5, 85:ut Ne esset spatium cogitandi ad disturbandas nuptias,
Ter. And. 1, 2, 11:quam longum spatium amandi amicam tibi dedi!
id. Hec. 4, 4, 62:dare alicui spatium ad se colligendum,
Cic. Caecin. 2, 6:ad scribendum,
id. Fam. 15, 17, 1:pila in hostes coniciendi,
Caes. B. G. 1, 52; 4, 13; Ov. M. 10, 163:nec fuit spatium ad contrahenda castra,
Caes. B. G. 7, 40:cum erit spatium, utrumque praestabo,
Cic. Att. 5, 14, 1:si spatium ad dicendum habuissemus,
id. Verr. 1, 18, 56:spatium sumamus ad cogitandum,
id. Fin. 4, 1, 1; id. de Or. 1, 33, 150:sex dies ad eam rem conficiendam spatii postulant,
Caes. B. C. 1, 3 fin.:vix explicandi ordines spatium Etruscis fuit,
Liv. 2, 46, 3:spatium Vitellianis datum refugiendi,
Tac. H. 2, 25.—Rarely with dat.:spatium quidem tandem adparandis nuptiis, vocandi, sacruficandi dabitur paululum,
Ter. Phorm. 4, 4, 20.—A year of life:c.quosdam (morbos) post sexagesimum vitae spatium non accidere,
Plin. 7, 50, 51, § 170. —Metrical time, measure, quantity:B.trochaeus, qui est eodem spatio quo choreus,
Cic. Or. 57, 193; cf. Quint. 1, 5, 18:neu sermo subsultet imparibus spatiis ac sonis, miscens longa brevibus, etc.,
id. 11, 3, 43; cf. id. 11, 3, 40; 11, 3, 17 al.—(Acc. to I. B.) A path, course, race, track:ut eadem spatia quinque stellae dispari motu cursuque conficiant,
Cic. de Or. 3, 45, 178:quid mihi opu'st, decurso aetatis spatio, cum meis gerere bellum?
Plaut. Stich. 1, 2, 14:prope jam excurso spatio,
Ter. Ad. 5, 4, 6:te vero, mea quem spatiis propioribus aetas Insequitur,
Verg. A. 9, 275: deflexit jam aliquantulum de spatio curriculoque consuetudo majorum, Cic. Lael. 12, 40; cf.:quemadmodum simus in spatio Q. Hortensium ipsius vestigiis persecuti,
id. Brut. 90, 307:currenti spatium praemonstra,
Lucr. 6, 93:pede inoffenso spatium decurrere vitae,
Ov. Tr. 3, 4, 33; Sen. Troad. 398. -
15 vestigo
ve-stīgo, no perf. and sup., āre, 1, v. a. [etym. dub.; perh. Sanscr. vahis (bahis), out, and stigh-, to climb; cf. Gr. stichos, a row, etc.; Angl. -Sax. stīgan; Germ. steigen, to climb].I.Prop., to follow in the track of; to track, trace out (cf.: rimor, indago, scrutor): germana soror, errare videbar, Tardaque vestigare et quaerere te, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 43 Vahl.):II.feras vestigat (sc. canis),
Sen. Thyest. 496.—With abl.:fertur (sc. tigris) praeceps, odore vestigans (sc. raptorem),
Plin. 8, 18, 25, § 66. —Transf.A. 1.With abl.:2.perfugas et fugitivos, quos inquirendo vestigare potuerint, reddidisse,
Liv. 31, 19, 2:(cervi) vestigant cavernas (serpentium),
Plin. 8, 32, 50, § 118:omnis enim jacens piscis magis naribus escam, quam oculis, vestigat,
Col. 8, 17, 14.—Absol.:B.dimissis deinde per agros, qui vestigarent,
Liv. 32, 26, 13 dub.; cf. Weissenb. ad loc.—To search after; to seek out:III.ceterum Alexander, quam regionem Dareus petisset, omni curā vestigans, tamen explorare non poterat,
Curt. 4, 6, 5:adeo sicca lacuna, ut vestigantium sitim falleret,
id. 4, 16, 14:equum vestigari jubet,
id. 6, 5, 19:ergo alte vestiga (sc. ramum) oculis, riteque repertum Carpe manu,
Verg. A. 6, 145.—Trop.A.To inquire into, investigate (class.).1.In simple constr.:2.causas rerum,
Cic. de Or. 2, 39, 166.—With abl.:3.quā (sc. ratione) omnes illorum conatūs vestigare,
Cic. Verr. 1, 16, 48.—With cum:B.quod cum desidiosā delectatione vestiges,
Cic. de Or. 3, 23, 88.—To discover, find out:grave imperium regum nihil inexploratum, quod vestigari volunt, efficit,
Liv. 39, 51, 6. -
16 DÖGG
* * *(gen. döggvar, dat. dögg or döggu; pl. döggvar), f. dew.* * *f., old gen. döggvar. Korm., Sks. 606, Fms. ii. 278, mod. daggar; old pl. döggvar, Vsp. 19, Vþm. 45; mod. daggir, Sks. 40; dat. sing. döggu, Vtkv. 5, 656 A. 18: [A. S. deaw; Engl. dew; Germ. thau; Dan. and Swed. dug]:—dew; nátt-dögg, night-dew; morgun-dögg, morning-dew, Vþm. 45, Hkv. Hjörv. 28.COMPD: (mod. daggar-, old döggvar-), döggvar-drep, n. a dew-track, Fms. ii. l. c. -
17 HREINN
* * *I)a.1) clean (hrein klæði);2) bright (hreinir kyndlar, hrein vápn);3) clear (hrein rödd);4) pure, sincere.(-s, -ar), m. reindeer.* * *1.adj. [Ulf. hrains = καθαρός; A. S. hrân; lost in Engl., except in the verb to rinse; O. H. G. hreini; Germ. rein; Dan.-Swed. ren]:—clean; h. líndúkr, Hom. 138, Fs. 1; hrein klæði, Fms. vi. 207; gott korn ok hreint, Sks. 326; hreint vatn, Gd. 22; h. lögr, Alm. 35; hrein munnlaug, H. E. i. 489; h. mjöll, fresh snow, Rm. 26.β. bright; hreinir kyndlar, bright candles, Sól. 69; hreint bál, a bright flame, Lex. Poët.; h. sól, the bright sun, id.; h. ok gagnsær, Hom. (St.) 15. 13; hreint sverð, hrein vápn, Fms. x. 360, Rétt. 120; h. rönd, a bright shield, Lex. Poët.γ. eccl., hrein kvikendi, clean beasts, Hom. 29.II. metaph. clean, pure, sincere; hreint hjarta, h. hugr, hrein iðran, hreint líf, Bs. i. 270, Sól. 7, Barl. 93, N. T., Vídal., Pass. passim.β. = Gr. καθαρός in the N. T. of the cleansed leper; ú-hreinn, unclean; tá-hreinn, quite clean.2.m. [the word is prob. of Finnish origin. From the words of king Alfred, (þa deor he hâtað hrânas, Orosius i. 1, § 15, Bosworth’s Ed.), it seems that the king knew the name only from Ohthere’s tale; and when Egil in his poem on king Athelstân (if the verse be genuine) calls Northern England hreinbraut, the reindeers’ track, the phrase is prob. merely poët. for a wilderness. There is however a curious passage in Orkn. (448) where the hunting of reindeer in Caithness is recorded; the Icel. text is here only preserved in a single MS.; but though the Danish translation in Stockholm (of the year 1615) has the same reading, it is probably only a mistake of the Saga; for it is not likely that the Norsemen carried reindeer across the sea; the present breed was introduced into Icel. by the government only a century ago]:—a reindeer, Hm. 89, K. Þ. K. 132, Fas. iii. 359; hreins fit, Hkr. ii. 250; hreins horn, Ann. Nord. Old. 1844, 1845, p. 170; hreina hold, Sks. 191. The finest deer were called stál-hreinar (the stæl-hrânas of king Alfred), cp. tálhreinn, Haustl. In northern poetry, ships are freq. called hreinn, see Lex. Poët., byr-hreinn, haf-h., hún-h., unnar-h., hlýrvangs-h., Gylfa-h., all of them meaning ships, Lex. Poët.: a giant is called gnípu-h. = ‘crag-rein,’ Þd.: the wilderness is myrk-rein hreins = the mirk-field of the reindeer, Haustl. Hreinn is an old pr. name, Landn.COMPDS: hreinbraut. -
18 TROÐA
(treð; trað, tráðum; troðinn), v.1) to tread; t. skó, to wear out shoes; t. e-n undir fótum, to tread one under foot; t. stafkarlsstíg, to wander as a beggar;2) to cram, pack, stuff (into a receptacle), with dat. (þér var í hanzka troðit);3) to slop, cram with, t. e-t e-u (hann treðr belginn lyngvi ok mosa);4) refl., troðast, to throng, crowd upon each other (troðist eigi svá ákaft).* * *pres. treð, treðr, older form trøðr; tröðz, Grág. ii. 285: pret. trað, tratt (traðst), trað, pl. tráðu (mod. tróð, tróðst, pl. tróðu): subj. trœði; imperat. troð, troddú; part. troðinn: [Ulf. trudan = πατειν. τρυγαν, Luke vi. 44; A. S. trêdan; Engl. tread; Germ. treten; Swed. tråda; Dan. træde]:—to tread; vegr er vetki treyðr, Hm. 120; at vegrinn væri troðinn, beaten. Eg. 578; t. stafkarls-stíg, to tread a beggar’s path, Fms. vi. 304; troða skó, to ‘tread shoes,’ wear them out, Eb. 20; troðnir í sundr tvennir skór, Skíða R. 193; troða villu-stigu, Barl. 29; troða halir helveg, Vsp. 52; manna þeirra er mold troða, Fm. 23; troða goðveg, Hdl. 5; aur tráðu vér áðan, Fms. vi. (in a verse); ek trað hauðr um heiði hundvillr, Eb. (in a verse); hlynbjörn trað Áta jörð, Orkn. (in a verse); nú treðr þú mik undir fótum, Nj. 82; hann trað járnin, Fms. xi. 38; trað nipt Nara náttverð ara, Höfuðl.; reyks rösuðr trað Ingjald, Ýt.; mara trað hann, … trað hon fótleggina, Hkr. i. 20; tráðu (tróðu Ed.) þeir sér gadd hjá brekkunni, Fms. ix. 490, (tráðu, Fb. iii. 139, l. c.); niðr-troðinn ok svívirðr, Fms. x. 305; troða niðr dauðann, to beat down under one’s feet, Niðrst. 6; skulu ér nú því síðr troða fyrir yðr, sem ek var þá erfiðri, metaphor from beating down the snow, making a track, Nj. 229, Grett. 174 new Ed.; t. íllsakar við e-n, to fight it out with one, Nj. 219; en ef aðrir-tveggju troða þing ok vitni hins, if they quash his suit and witnesses, Js. 41; fót-troða, q. v.II. to stop or stuff (a bag), metaphor from treading with the feet, with dat. of the thing which is stuffed; heyi var ok troðit í gluggana, Sturl. i. 160; var þér troðit í kýl, sem korni í belg, Fms. vii. 21; var þér í hanzka troðit, Hbl. 26; át kýrin, ok þó lítt, ef maðr trað í munn henni, Bs. i. 615; hann flær belg ok treðr hann síðan lyngvi ok mosa, Konr.; þeir tráðu upp otr-belginn, Fas. i. 153; þat dýra vín er þú treðr þik með dagliga, Karl. 210.III. reflex. troðask, to throng, of a crowd; troðisk eigi svá ákaft, Fms. xi. 102; ef menn troðask svá mjök at lögréttu fyrir önnkost … ok varðar þat fjörbaugs-garð, Grág. i. 5; ef fé tröðsk at heyvi, ii. 285; ef fé treyðsk í svelti-kví, ii. 119 (Kb.) -
19 legens
1.lēgo, āvi, ātum (archaic perf. legassit for legaverit, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Inv. 2, 50, 148), 1, v. a. [lex; and therefore qs. lege creare], a publicist's and jurid. t. t.I.A publicist's t. t.A.To send with a commission or charge, to send on an embassy, send as ambassador; to depute, despatch:2.ne hoc quidem senatui relinquebas, ut legati ex ejus ordinis auctoritate legarentur,
Cic. Vatin. 15, 35:hominem honestum ac nobilem legarunt ad Apronium,
id. Verr. 2, 3, 48, § 114: eos privatae rei causa legari, id. Fam. 3, 8, 4:juste pieque legatus venio,
Liv. 1, 32:tres adulescentes in Africam legantur, qui reges adeant, etc.,
Sall. J. 21, 4:quos Athenienses Romam ad senatum legaverant impetratum, etc.,
Gell. 7, 14, 8.—Transf. to the commission itself (ante- and post-class.):b.quae verba legaverint Rhodii ad hostium ducem,
what they told him through their deputies, Gell. 15, 31 in lemm. —Beyond the official sphere:B.quin potius, quod legatum est tibi negotium, Id curas?
committed, intrusted, Plaut. Cas. 1, 12.—To appoint or choose as deputy (as the official assistant, lieutenant, of a general or governor):II.eum (Messium) Caesari legarat Appius,
Cic. Att. 4, 15, 9:ego me a Pompeio legari ita sum passus, ut, etc.,
id. ib. 4, 2, 6:istum legatum iri non arbitror,
id. ib. 10, 1, 4:ne legaretur Gabinius Pompeio expetenti,
id. de Imp. Pomp. 19, 57:Dolabella me sibi legavit,
chose me for his lieutenant, id. Att. 15, 11, 4:Calpurnius parato exercitu legat sibi homines nobiles, etc.,
Sall. J. 28.—A jurid. t. t.: aliquid, to appoint by a last will or testament, to leave or bequeath as a legacy (class.):B.Numitori, qui stirpis maximus erat, regnum vetustum Silviae gentis legat,
Liv. 1, 3: legavit quidam uxori mundum omne penumque, Lucil. ap. Gell. 4, 1, 3:usumfructum omnium bonorum Caesenniae legat,
Cic. Caecin. 4, 11:Fabiae pecunia legata est a viro,
id. Top. 3, 14:cui argentum omne legatum est,
Quint. 5, 10, 62:in argento legato,
id. 7, 2, 11.—Aliquid alicui ab aliquo, to leave one a legacy to be paid by the principal heir:1.uxori testamento legat grandem pecuniam a filio, si qui natus esset: ab secundo herede nihil legat,
Cic. Clu. 12, 33:si paterfamilias uxori ancillarum usum fructum legavit a filio, neque a secundo herede legavit,
id. Top. 4, 21; Quint. 7, 9, 5.—Hence,lēgātus, i, m.A.(Acc. to lego, I. A.) An ambassador, legate, Cic. Vatin. 15, 35:B.legatos mittere,
id. de Imp. Pomp. 12, 35:ad senatum legatos de aliqua re mittere,
id. de Or. 2, 37, 155; cf.:missi magnis de rebus uterque Legati,
Hor. S. 1, 5, 29:legatos mittere ad indicendum bellum,
Liv. 31, 8; Ov. M. 14, 527.—(Acc. to lego, I. B.).a.An official assistant given to a general or the governor of a province, a deputy, lieutenant, lieutenant-general:b.quos legatos tute tibi legasti?
Cic. Pis. 14, 33:qui M. Aemilio legati fuerunt,
id. Clu. 36, 99:Quintus frater meus legatus est Caesaris,
id. Fam. 1, 9, 21; id. Off. 3, 20, 79; cf.:Murena summo imperatori legatus L. Lucullo fuit, qua in legatione duxit exercitum, etc.,
id. Mur. 9, 20; 14, 32:neque se ei legatum defuturum,
id. Phil. 11, 7, 17; Val. Max. 5, 5, 1:hiberna cum legato praefectoque tradidisses,
Cic. Pis. 35, 86:(Calvisius) duos legatos Uticae reliquerat,
id. Phil. 3, 10 fin.:quaestorius,
id. Verr. 2, 1, 21, § 56; Caes. B. G. 2, 5 fin.:L. Caesar, cujus pater Caesaris erat legatus,
id. B. C. 1, 8, 2:magnitudo et splendor legati,
Liv. 38, 58, 9:in magna legatum quaere popina,
Juv. 8, 172.—Under the emperors, a governor sent to a province by the emperor, Tac. A. 12, 40; id. Agr. 33; Suet. Vesp. 4; Spart. Hadr. 3 et saep.; cf. legatio, I. B. 2., and Orell. ad Tac. Agr. 9.—(β).Legati legionum, commanders, Suet. Tib. 19; id. Vesp. 4; cf.:2.Caesar singulis legionibus singulos legatos et quaestorem praefecit,
Caes. B. G. 1, 52; Tac. A. 2, 36; id. H. 1, 7.—Also called;legatus praetorius,
Tac. Agr. 7.—lēgātum, i, n. (acc. to lego, II.), a bequest, legacy:2.legatum est delibatio hereditatis, qua testator ex eo, quod universum heredis foret, alicui quid collatum velit,
Dig. 30, 116:Hortensii legata cognovi,
Cic. Att. 7, 3, 9:reliqua legata varie dedit,
Suet. Aug. 101; id. Tib. 48:legatum peto ex testamento,
Quint. 4, 2, 6:jus capiendi legata alicui adimere,
Suet. Dom. 8:cymbala pulsantis legatum amici,
Juv. 9, 62:legatorum genera sunt quattuor,
Gai. Inst. 2, 192; cf. sqq.lĕgo, lēgi, lectum ( gen. plur. part. legentum, Ov. Tr. 1. 7, 25), 3, v. a. [Gr. legô, logos, logas, etc.; Lat. legumen, di-leg-ens, neg-leg-o, etc.; cf. Germ. lesen], to bring together, to gather, collect.I.Lit.A.In gen.:B.oleam,
Cato, R. R. 144:nuces,
Cic. de Or. 2, 66, 265:herbas collibus,
Ov. M. 14, 347: flores et humi nascentia fraga, [p. 1048] Verg. E. 3, 92; cf.:roscida mala,
id. ib. 8, 38:flores in calathos,
Ov. F. 5, 218:spolia caesorum,
Liv. 5, 39:quos (montanos asparagos),
Juv. 11, 69.—Of the dead who have been burned:ossa,
Ov. H. 10, 150:homini mortuo ossa,
Cic. Leg. 2, 24, 60: ossa filii, Sen. de Ira, 2, 33, 6; cf. Quint. 8, 5, 21; Lact. de Mort. Persec. 21, 11:reliquias legerunt primores equestris ordinis,
Suet. Aug. 100. —Esp.1.To take out, pick out, extract, remove:2.quibusdam et radi ossa et legi... quae sine totius pernicie corporis haerere non poterant,
Sen. Prov. 1, 3, 2:ossa vivis,
id. ad Marc. 22, 3:ossa in capite lecta,
id. Ben. 5, 24, 3:ossa e vulneribus,
Quint. 6, 1, 30.—To pluck, strip, gather fruit from (a tree, etc.):3.oleam qui legerit,
Cato, R. R. 144, 1:ficus non erat apta legi,
Ov. F. 2, 254.—Poet.: legere fila, to wind up:4.extrema Lauso Parcae fila legunt,
i. e. spin the last thread of life, Verg. A. 10, 815; cf.:quae dedit ingrato fila legenda viro,
Ov. F. 3, 462:stamen,
Prop. 4 (5), 4, 40 (42).—Naut. t. t.: vela legere, to draw together, furl:5.omnis navita ponto umida vela legit,
Verg. G. 1, 373:vela legunt socii,
id. A. 3, 532:ipse dabit tenera vela, legetque manu,
Ov. H. 15, 215; Val. Fl. 2, 13:prora funem legit Argus ab alta,
draws in, takes in, id. 1, 312:ancoras classis legit,
is weighing anchor, Sen. Troad. 759.—To take to one's self unjustly, to carry off, steal, purloin, plunder, abstract (not in Cic.): omnia viscatis manibus leget, omnia sumet: crede mihi, auferet omnia, Lucil. ap. Non. 332 and 396, 4:6.majus esse maleficium stuprare ingenuam quam sacrum legere,
Auct. Her. 2, 30 fin.:sacra divum,
Hor. S. 1, 3, 117:soceros legere et gremiis abducere pactas,
Verg. A. 10, 79 Serv. ad loc. (but Forbig. renders legere here as = eligere, sumere; cf. 8. infra).—Of places, to go, pass, or wander through ( poet.):7.nec me studiosius altera saltus Legit,
Ov. M. 5, 579:pars cetera pontum Pone legit,
sails through, Verg. A. 2, 207:vada dura lego,
id. ib. 3, 706:freta,
id. ib. 3, 127:aequora Afra,
Ov. F. 4, 289:Ioniumque rapax Icariumque legit,
id. ib. 4, 566: vestigia alicujus, to follow one's footsteps, to track or pursue him:subsequitur pressoque legit vestigia gressu,
id. M. 3, 17; cf.:et vestigia retro Observata legit,
Verg. A. 9, 392:tortos orbes,
to wander through, id. ib. 12, 481.—To pass or sail by, to skirt, to coast along a shore, land, or place (mostly poet.):8.Inarimen Prochytenque legit,
Ov. M. 14, 89; 15, 705; 709: primi litoris oram, coast along, i. e. not enter into details, Verg. G. 2, 44; id. E. 8, 7:navibus oram Italiae,
Liv. 21, 51 fin.:oram Campaniae,
Suet. Tib. 11; cf.terram,
id. Aug. 16. —Pregn., to choose from a number, to pick out, single out, select, elect (class.):* (β).alia esse oportet forma quem tu pugno legeris,
pick out to fight with, Plaut. Am. 1, 1, 160:judices,
Cic. Phil. 5, 6, 16:omnia, quae leget quaeque reiciet,
id. Fin. 4, 15, 40:scribam,
to elect, appoint, id. Clu. 45, 126:condiciones nubendi,
id. Cael. 15:cives in patres,
Liv. 23, 22:viros ad bella,
Ov. M. 7, 669:geminasque legit de classe biremes,
Verg. A. 8, 79: legit virum vir, each one singles out his man (of the combatants in a battle), id. ib. 11, 632:senatum ad modum pristinum redegit duabus lectionibus: prima ipsorum arbitratu, quo vir virum legit,
Suet. Aug. 35; Tac. H. 1, 18: neque ejus legendam filiam (sc. virginem Vestalem) qui domicilium in Italia non haberet, At. Cap. ap. Gell. 1, 12, 8.—With inf.:II.fidissima custos Lecta sacrum justae veneri occultare pudorem,
Stat. Th. 1, 530.Trop.* A.To catch up, i. e. overhear a conversation:B.nunc huc concedam, ut horum sermonem legam,
Plaut. Ps. 1, 4, 21 (cf. sublegere, id. Mil. 4, 2. 98).—To catch with the eye, to view, observe, behold, survey, see.* 1.In gen.:2.tumulum capit, unde omnes longo ordine posset Adversos legere,
Verg. A. 6, 755 Heyne ad loc.; and cf. Verg. A. 6, 34.—In partic., to read or peruse a writing:b.ut eos libros per te ipse legeres,
Cic. Top. 1:defensionem causae,
id. Verr. 2, 5, 43, § 112:legi apud Clitomachum, A. Albium jocantem dixisse, etc.,
id. Ac. 2, 45, 137:aliquid studiose intenteque,
Plin. Ep. 9, 13, 1:significas legisse te in quadam epistula mea, jussisse Verginium, etc.,
id. ib. 9, 19, 1: philosophorum consultorumque opiniones, Quint. 12, 11, 17:liber tuus et lectus est et legitur a me diligenter,
Cic. Fam. 6, 5, 1:orationem,
Quint. 1, 1, 6:aiunt multum legendum esse non multa,
Plin. Ep. 7, 9, 15.—With a pers. obj.:antiquos et novos,
Quint. 2, 5, 23:antiquos studiosius,
id. 3, 6, 62:poëtas,
id. 1, 4, 4. —In pass.:Horatius fere solus legi dignus,
Quint. 10, 1, 96:si cum judicio legatur Cassius Severus,
id. 10, 1, 116:dumque legar, mecum pariter tua fama legetur,
Ov. Tr. 5, 14, 5:sepulcra legens,
when reading epitaphs, Cic. de Sen. 7, 21:legentium plerisque,
Liv. 1 praef. §4: opus nescio an minimae legentibus futurum voluptati,
to my readers, Quint. 3, 1, 2; cf. id. 9, 4, 2; 2, 5, 3:nec Cynicos nec Stoica dogmata,
Juv. 13, 121.— Absol.:legendi usus,
Lact. 3, 25, 9:memoriam continuus legendi usus instruit,
Macr. S. 1, 5, 1.—In partic.(α).To read out, read aloud, recite (esp. freq. in post-Aug. authors):(β).convocatis auditoribus volumen legere, etc.,
Cic. Brut. 51, 191: codicem pro contione, id. Fragm. ap. Quint. 4, 4, 8:audio me male legere, dumtaxat versus, orationes enim commodius,
Plin. Ep. 9, 34:obturem impune legentibus aures,
Hor. Ep. 2, 2, 105:quem vero arripuit tenet occiditque legendo,
with recitation, id. A. P. 475:quis dabit historico quantum daret acta legenti,
to read him the news, Juv. 7, 104.—To find in an author or a writing:C.ut scriptum legimus,
Cic. Deiot. 7, 19:legi etiam scriptum, esse avem quandam, etc.,
id. N. D. 2. 49 init.:ego vero haec scripta legi,
id. Planc. 39, 94:praeterea scriptum legimus, Gallos in venatibus tinguere sagittas,
Gell. 17, 15, 7. relatum legere, Nep. praef. 1.— Pass.:in aliis codicibus non peccato sed peccatis legitur,
Aug. Cont. Jul. Rel. 1, 22; id. Don. Persev. 6 init. al.—A publicist's t. t.: legere senatum, to read over or call off the names of senators (which was done by the censors;v. lectio, II. A. 2.): censores fideli concordia senatum legerunt,
Liv. 40, 51; 9, 29; 9, 30; 9, 46; 43, 15 al.—Hence, lĕgens, entis, Part. as subst. m., a reader ( poet. and in post-Aug. prose for lector), Ov. Tr. 1, 7, 25.— Plur., Liv. praef. 4; Quint. 3, 1, 2; Plin. 8, 16, 17, § 44; Tac. A. 4, 33.—Also, lectus, a, um, P. a., chosen, picked out, selected; choice, excellent (class.): argenti lectae numeratae minae, good, i. e. of full weight, Plaut. Ps. 4, 7, 50; so,argentum,
Ter. Phorm. 1, 2, 3:ut neque vir melior neque lectior femina in terris sit,
Cic. Inv. 1, 31, 52:lectissimi viri atque ornatissimi,
id. Verr. 2, 1, 6, § 15; cf. id. Div. in Caecil. 9, 29:uxor lectissima,
id. Inv. 1, 31, 52:(verbis) lectis atque illustribus uti,
id. de Or. 3, 37, 150:nihil est aliud... pulcre et oratorie dicere nisi optimis sententiis verbisque lectissimis dicere,
id. Or. 68, 227:juvenum lectissime,
Stat. S. 5, 1, 247; cf.:viginti lectis equitum comitatus,
Verg. A. 9, 48.—Hence, adv.: lectē, choicely, selectly (very rare):ab lego lecte ac lectissime,
Varr. L. L. 6, § 36 Müll.— Comp.:lectius,
Varr. R. R. 1, 54, 2 (al. lecta). -
20 lego
1.lēgo, āvi, ātum (archaic perf. legassit for legaverit, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Inv. 2, 50, 148), 1, v. a. [lex; and therefore qs. lege creare], a publicist's and jurid. t. t.I.A publicist's t. t.A.To send with a commission or charge, to send on an embassy, send as ambassador; to depute, despatch:2.ne hoc quidem senatui relinquebas, ut legati ex ejus ordinis auctoritate legarentur,
Cic. Vatin. 15, 35:hominem honestum ac nobilem legarunt ad Apronium,
id. Verr. 2, 3, 48, § 114: eos privatae rei causa legari, id. Fam. 3, 8, 4:juste pieque legatus venio,
Liv. 1, 32:tres adulescentes in Africam legantur, qui reges adeant, etc.,
Sall. J. 21, 4:quos Athenienses Romam ad senatum legaverant impetratum, etc.,
Gell. 7, 14, 8.—Transf. to the commission itself (ante- and post-class.):b.quae verba legaverint Rhodii ad hostium ducem,
what they told him through their deputies, Gell. 15, 31 in lemm. —Beyond the official sphere:B.quin potius, quod legatum est tibi negotium, Id curas?
committed, intrusted, Plaut. Cas. 1, 12.—To appoint or choose as deputy (as the official assistant, lieutenant, of a general or governor):II.eum (Messium) Caesari legarat Appius,
Cic. Att. 4, 15, 9:ego me a Pompeio legari ita sum passus, ut, etc.,
id. ib. 4, 2, 6:istum legatum iri non arbitror,
id. ib. 10, 1, 4:ne legaretur Gabinius Pompeio expetenti,
id. de Imp. Pomp. 19, 57:Dolabella me sibi legavit,
chose me for his lieutenant, id. Att. 15, 11, 4:Calpurnius parato exercitu legat sibi homines nobiles, etc.,
Sall. J. 28.—A jurid. t. t.: aliquid, to appoint by a last will or testament, to leave or bequeath as a legacy (class.):B.Numitori, qui stirpis maximus erat, regnum vetustum Silviae gentis legat,
Liv. 1, 3: legavit quidam uxori mundum omne penumque, Lucil. ap. Gell. 4, 1, 3:usumfructum omnium bonorum Caesenniae legat,
Cic. Caecin. 4, 11:Fabiae pecunia legata est a viro,
id. Top. 3, 14:cui argentum omne legatum est,
Quint. 5, 10, 62:in argento legato,
id. 7, 2, 11.—Aliquid alicui ab aliquo, to leave one a legacy to be paid by the principal heir:1.uxori testamento legat grandem pecuniam a filio, si qui natus esset: ab secundo herede nihil legat,
Cic. Clu. 12, 33:si paterfamilias uxori ancillarum usum fructum legavit a filio, neque a secundo herede legavit,
id. Top. 4, 21; Quint. 7, 9, 5.—Hence,lēgātus, i, m.A.(Acc. to lego, I. A.) An ambassador, legate, Cic. Vatin. 15, 35:B.legatos mittere,
id. de Imp. Pomp. 12, 35:ad senatum legatos de aliqua re mittere,
id. de Or. 2, 37, 155; cf.:missi magnis de rebus uterque Legati,
Hor. S. 1, 5, 29:legatos mittere ad indicendum bellum,
Liv. 31, 8; Ov. M. 14, 527.—(Acc. to lego, I. B.).a.An official assistant given to a general or the governor of a province, a deputy, lieutenant, lieutenant-general:b.quos legatos tute tibi legasti?
Cic. Pis. 14, 33:qui M. Aemilio legati fuerunt,
id. Clu. 36, 99:Quintus frater meus legatus est Caesaris,
id. Fam. 1, 9, 21; id. Off. 3, 20, 79; cf.:Murena summo imperatori legatus L. Lucullo fuit, qua in legatione duxit exercitum, etc.,
id. Mur. 9, 20; 14, 32:neque se ei legatum defuturum,
id. Phil. 11, 7, 17; Val. Max. 5, 5, 1:hiberna cum legato praefectoque tradidisses,
Cic. Pis. 35, 86:(Calvisius) duos legatos Uticae reliquerat,
id. Phil. 3, 10 fin.:quaestorius,
id. Verr. 2, 1, 21, § 56; Caes. B. G. 2, 5 fin.:L. Caesar, cujus pater Caesaris erat legatus,
id. B. C. 1, 8, 2:magnitudo et splendor legati,
Liv. 38, 58, 9:in magna legatum quaere popina,
Juv. 8, 172.—Under the emperors, a governor sent to a province by the emperor, Tac. A. 12, 40; id. Agr. 33; Suet. Vesp. 4; Spart. Hadr. 3 et saep.; cf. legatio, I. B. 2., and Orell. ad Tac. Agr. 9.—(β).Legati legionum, commanders, Suet. Tib. 19; id. Vesp. 4; cf.:2.Caesar singulis legionibus singulos legatos et quaestorem praefecit,
Caes. B. G. 1, 52; Tac. A. 2, 36; id. H. 1, 7.—Also called;legatus praetorius,
Tac. Agr. 7.—lēgātum, i, n. (acc. to lego, II.), a bequest, legacy:2.legatum est delibatio hereditatis, qua testator ex eo, quod universum heredis foret, alicui quid collatum velit,
Dig. 30, 116:Hortensii legata cognovi,
Cic. Att. 7, 3, 9:reliqua legata varie dedit,
Suet. Aug. 101; id. Tib. 48:legatum peto ex testamento,
Quint. 4, 2, 6:jus capiendi legata alicui adimere,
Suet. Dom. 8:cymbala pulsantis legatum amici,
Juv. 9, 62:legatorum genera sunt quattuor,
Gai. Inst. 2, 192; cf. sqq.lĕgo, lēgi, lectum ( gen. plur. part. legentum, Ov. Tr. 1. 7, 25), 3, v. a. [Gr. legô, logos, logas, etc.; Lat. legumen, di-leg-ens, neg-leg-o, etc.; cf. Germ. lesen], to bring together, to gather, collect.I.Lit.A.In gen.:B.oleam,
Cato, R. R. 144:nuces,
Cic. de Or. 2, 66, 265:herbas collibus,
Ov. M. 14, 347: flores et humi nascentia fraga, [p. 1048] Verg. E. 3, 92; cf.:roscida mala,
id. ib. 8, 38:flores in calathos,
Ov. F. 5, 218:spolia caesorum,
Liv. 5, 39:quos (montanos asparagos),
Juv. 11, 69.—Of the dead who have been burned:ossa,
Ov. H. 10, 150:homini mortuo ossa,
Cic. Leg. 2, 24, 60: ossa filii, Sen. de Ira, 2, 33, 6; cf. Quint. 8, 5, 21; Lact. de Mort. Persec. 21, 11:reliquias legerunt primores equestris ordinis,
Suet. Aug. 100. —Esp.1.To take out, pick out, extract, remove:2.quibusdam et radi ossa et legi... quae sine totius pernicie corporis haerere non poterant,
Sen. Prov. 1, 3, 2:ossa vivis,
id. ad Marc. 22, 3:ossa in capite lecta,
id. Ben. 5, 24, 3:ossa e vulneribus,
Quint. 6, 1, 30.—To pluck, strip, gather fruit from (a tree, etc.):3.oleam qui legerit,
Cato, R. R. 144, 1:ficus non erat apta legi,
Ov. F. 2, 254.—Poet.: legere fila, to wind up:4.extrema Lauso Parcae fila legunt,
i. e. spin the last thread of life, Verg. A. 10, 815; cf.:quae dedit ingrato fila legenda viro,
Ov. F. 3, 462:stamen,
Prop. 4 (5), 4, 40 (42).—Naut. t. t.: vela legere, to draw together, furl:5.omnis navita ponto umida vela legit,
Verg. G. 1, 373:vela legunt socii,
id. A. 3, 532:ipse dabit tenera vela, legetque manu,
Ov. H. 15, 215; Val. Fl. 2, 13:prora funem legit Argus ab alta,
draws in, takes in, id. 1, 312:ancoras classis legit,
is weighing anchor, Sen. Troad. 759.—To take to one's self unjustly, to carry off, steal, purloin, plunder, abstract (not in Cic.): omnia viscatis manibus leget, omnia sumet: crede mihi, auferet omnia, Lucil. ap. Non. 332 and 396, 4:6.majus esse maleficium stuprare ingenuam quam sacrum legere,
Auct. Her. 2, 30 fin.:sacra divum,
Hor. S. 1, 3, 117:soceros legere et gremiis abducere pactas,
Verg. A. 10, 79 Serv. ad loc. (but Forbig. renders legere here as = eligere, sumere; cf. 8. infra).—Of places, to go, pass, or wander through ( poet.):7.nec me studiosius altera saltus Legit,
Ov. M. 5, 579:pars cetera pontum Pone legit,
sails through, Verg. A. 2, 207:vada dura lego,
id. ib. 3, 706:freta,
id. ib. 3, 127:aequora Afra,
Ov. F. 4, 289:Ioniumque rapax Icariumque legit,
id. ib. 4, 566: vestigia alicujus, to follow one's footsteps, to track or pursue him:subsequitur pressoque legit vestigia gressu,
id. M. 3, 17; cf.:et vestigia retro Observata legit,
Verg. A. 9, 392:tortos orbes,
to wander through, id. ib. 12, 481.—To pass or sail by, to skirt, to coast along a shore, land, or place (mostly poet.):8.Inarimen Prochytenque legit,
Ov. M. 14, 89; 15, 705; 709: primi litoris oram, coast along, i. e. not enter into details, Verg. G. 2, 44; id. E. 8, 7:navibus oram Italiae,
Liv. 21, 51 fin.:oram Campaniae,
Suet. Tib. 11; cf.terram,
id. Aug. 16. —Pregn., to choose from a number, to pick out, single out, select, elect (class.):* (β).alia esse oportet forma quem tu pugno legeris,
pick out to fight with, Plaut. Am. 1, 1, 160:judices,
Cic. Phil. 5, 6, 16:omnia, quae leget quaeque reiciet,
id. Fin. 4, 15, 40:scribam,
to elect, appoint, id. Clu. 45, 126:condiciones nubendi,
id. Cael. 15:cives in patres,
Liv. 23, 22:viros ad bella,
Ov. M. 7, 669:geminasque legit de classe biremes,
Verg. A. 8, 79: legit virum vir, each one singles out his man (of the combatants in a battle), id. ib. 11, 632:senatum ad modum pristinum redegit duabus lectionibus: prima ipsorum arbitratu, quo vir virum legit,
Suet. Aug. 35; Tac. H. 1, 18: neque ejus legendam filiam (sc. virginem Vestalem) qui domicilium in Italia non haberet, At. Cap. ap. Gell. 1, 12, 8.—With inf.:II.fidissima custos Lecta sacrum justae veneri occultare pudorem,
Stat. Th. 1, 530.Trop.* A.To catch up, i. e. overhear a conversation:B.nunc huc concedam, ut horum sermonem legam,
Plaut. Ps. 1, 4, 21 (cf. sublegere, id. Mil. 4, 2. 98).—To catch with the eye, to view, observe, behold, survey, see.* 1.In gen.:2.tumulum capit, unde omnes longo ordine posset Adversos legere,
Verg. A. 6, 755 Heyne ad loc.; and cf. Verg. A. 6, 34.—In partic., to read or peruse a writing:b.ut eos libros per te ipse legeres,
Cic. Top. 1:defensionem causae,
id. Verr. 2, 5, 43, § 112:legi apud Clitomachum, A. Albium jocantem dixisse, etc.,
id. Ac. 2, 45, 137:aliquid studiose intenteque,
Plin. Ep. 9, 13, 1:significas legisse te in quadam epistula mea, jussisse Verginium, etc.,
id. ib. 9, 19, 1: philosophorum consultorumque opiniones, Quint. 12, 11, 17:liber tuus et lectus est et legitur a me diligenter,
Cic. Fam. 6, 5, 1:orationem,
Quint. 1, 1, 6:aiunt multum legendum esse non multa,
Plin. Ep. 7, 9, 15.—With a pers. obj.:antiquos et novos,
Quint. 2, 5, 23:antiquos studiosius,
id. 3, 6, 62:poëtas,
id. 1, 4, 4. —In pass.:Horatius fere solus legi dignus,
Quint. 10, 1, 96:si cum judicio legatur Cassius Severus,
id. 10, 1, 116:dumque legar, mecum pariter tua fama legetur,
Ov. Tr. 5, 14, 5:sepulcra legens,
when reading epitaphs, Cic. de Sen. 7, 21:legentium plerisque,
Liv. 1 praef. §4: opus nescio an minimae legentibus futurum voluptati,
to my readers, Quint. 3, 1, 2; cf. id. 9, 4, 2; 2, 5, 3:nec Cynicos nec Stoica dogmata,
Juv. 13, 121.— Absol.:legendi usus,
Lact. 3, 25, 9:memoriam continuus legendi usus instruit,
Macr. S. 1, 5, 1.—In partic.(α).To read out, read aloud, recite (esp. freq. in post-Aug. authors):(β).convocatis auditoribus volumen legere, etc.,
Cic. Brut. 51, 191: codicem pro contione, id. Fragm. ap. Quint. 4, 4, 8:audio me male legere, dumtaxat versus, orationes enim commodius,
Plin. Ep. 9, 34:obturem impune legentibus aures,
Hor. Ep. 2, 2, 105:quem vero arripuit tenet occiditque legendo,
with recitation, id. A. P. 475:quis dabit historico quantum daret acta legenti,
to read him the news, Juv. 7, 104.—To find in an author or a writing:C.ut scriptum legimus,
Cic. Deiot. 7, 19:legi etiam scriptum, esse avem quandam, etc.,
id. N. D. 2. 49 init.:ego vero haec scripta legi,
id. Planc. 39, 94:praeterea scriptum legimus, Gallos in venatibus tinguere sagittas,
Gell. 17, 15, 7. relatum legere, Nep. praef. 1.— Pass.:in aliis codicibus non peccato sed peccatis legitur,
Aug. Cont. Jul. Rel. 1, 22; id. Don. Persev. 6 init. al.—A publicist's t. t.: legere senatum, to read over or call off the names of senators (which was done by the censors;v. lectio, II. A. 2.): censores fideli concordia senatum legerunt,
Liv. 40, 51; 9, 29; 9, 30; 9, 46; 43, 15 al.—Hence, lĕgens, entis, Part. as subst. m., a reader ( poet. and in post-Aug. prose for lector), Ov. Tr. 1, 7, 25.— Plur., Liv. praef. 4; Quint. 3, 1, 2; Plin. 8, 16, 17, § 44; Tac. A. 4, 33.—Also, lectus, a, um, P. a., chosen, picked out, selected; choice, excellent (class.): argenti lectae numeratae minae, good, i. e. of full weight, Plaut. Ps. 4, 7, 50; so,argentum,
Ter. Phorm. 1, 2, 3:ut neque vir melior neque lectior femina in terris sit,
Cic. Inv. 1, 31, 52:lectissimi viri atque ornatissimi,
id. Verr. 2, 1, 6, § 15; cf. id. Div. in Caecil. 9, 29:uxor lectissima,
id. Inv. 1, 31, 52:(verbis) lectis atque illustribus uti,
id. de Or. 3, 37, 150:nihil est aliud... pulcre et oratorie dicere nisi optimis sententiis verbisque lectissimis dicere,
id. Or. 68, 227:juvenum lectissime,
Stat. S. 5, 1, 247; cf.:viginti lectis equitum comitatus,
Verg. A. 9, 48.—Hence, adv.: lectē, choicely, selectly (very rare):ab lego lecte ac lectissime,
Varr. L. L. 6, § 36 Müll.— Comp.:lectius,
Varr. R. R. 1, 54, 2 (al. lecta).
- 1
- 2
См. также в других словарях:
germ track — noun see germ line … Useful english dictionary
Germ (MC) — Germ (bürgerlich René Swain; * 15. Februar 1969 in Groß Umstadt) ist ein deutscher Rapper. Inhaltsverzeichnis 1 Kindheit 2 Karriere 3 Diskografie 4 Weblinks … Deutsch Wikipedia
germ line — noun or germ track : the sequence of cells from zygote to functional germ cell : germ plasm * * * germ line noun (biology) The cells whose descendants give rise to the gametes • • • Main Entry: ↑germ * * * … Useful english dictionary
Germ Free Adolescents — Infobox Album | Name = Germ Free Adolescents Type = Album Artist = X Ray Spex Released = November 1978 Recorded = Mid 1978 at Essex Studios Genre = Punk Length = 45:30 Label = EMI Producer = Falcon Stuart Reviews = *Allmusic Rating|4|5… … Wikipedia
Зародышевый путь — * зародкавы шлях * germ track 1. Последовательность клеточных делений у многоклеточных животных, заранее определенная зародышевыми клетками (см.). З. п. начинается с зиготы (см.) и завершается образованием функционально способных гамет (см.).… … Генетика. Энциклопедический словарь
radiation — radiational, adj. /ray dee ay sheuhn/, n. 1. Physics. a. the process in which energy is emitted as particles or waves. b. the complete process in which energy is emitted by one body, transmitted through an intervening medium or space, and… … Universalium
Life Sciences — ▪ 2009 Introduction Zoology In 2008 several zoological studies provided new insights into how species life history traits (such as the timing of reproduction or the length of life of adult individuals) are derived in part as responses to… … Universalium
Cut Lunch — EP by Models Released June 1981 Recorded … Wikipedia
Vincent Presley — Infobox Musical artist Name = Vincent Presley Img capt = Img size = Landscape = Background = Birth name = Alias = Born = Origin = Instrument = Voice type = Genre = Indie punk Occupation = Years active = Label = Associated acts = URL = Notable… … Wikipedia
List of Marvel Family enemies — Through his adventures, Fawcett Comics/DC Comics superhero Captain Marvel and his Marvel Family gained a host of enemies, including the following: Contents 1 Acrobat 2 Adolf Hitler 3 Amoeba Family … Wikipedia
MythBusters (2009 season) — Country of origin Australia United States No. of episodes 23 (includes 3 specials) Broadcast Original channel … Wikipedia